فان ليو
فان ليو (Van Leo) ـ (تركيا, 20 نوفمبر 1921 ـ القاهره, 18 مارس 2002) (ليفون الكسندر بوياجيان) هوا مصور فوتوجرافى ارمنى مصرى, اشتهر بتصوير البورتريه, و نفذ كتير من البورتريهات لمشاهير مصر, و عدد من البورتريهات اللى صور فيها نفسه.
| ||||
|---|---|---|---|---|
| معلومات شخصيه | ||||
| الميلاد | 20 نوفمبر 1921 [1] | |||
| تاريخ الوفاة | 18 مارس 2002 (81 سنة)[1] | |||
| مواطنه |  | |||
| الحياه العمليه | ||||
| المهنه | مصور | |||
| اللغات المحكيه او المكتوبه | لغه فرنساوى [2] | |||
تعديل مصدري - تعديل  | ||||
حياته تعديل
اتولد فان ليو ـ و اسمه الاصلى ليفون الكسندر بويادجيان ـ فى تركيا فى 20 نوفمبر 1921, و نشا فى ذروة مدابح الارمن. فاضطرت اسرته تهرب من تركيا لمصر سنة 1925, و كان عمر ليفون وقتها اربع سنين.[3]
عاشت اسرة بويادجيان فى الزقازيق تلات سنين [3] قبل ما تنتقل القاهره سنة 1930,[4] اشتغل الاب فى شركة الترام[4] و دخل ليفون بالمدارس الارمنيه, وب عدها دخل بالجامعه الامريكيه سنة 1940,[3][4] ما كملش دراسته فيها لشغفه بالتصوير الفوتوجرافى.[5]
اتعلم ليفون التصوير الفوتوجرافى فى استوديو فينوس, اللى كان بيمتلكه مصور ارمنى هوا ارتينيان,[5] لحد ما اقنع واحد من زباين ارتينيان ـ و كان بريطانيا ـ والد ليفون بان ابنه موهوب, فاشترى ليه ابوه كاميرا, بس ما قدرش يعمله استوديو, فافتتح مع اخوه انجلو سنة 1941 استوديو تصوير فى غرفتين من بيت العيله, باسم "استوديو انجلو".[6]
بدت شهره استوديو انجلو لما جاله ضابط بريطانى كان بيشتغل ممثل, و كان عاوز يصوره فان ليو علشان اوبرا هيعمل بطولتها, فاستغل فان ليو الفرصه و عرض على الضابط الممثل يصوره و زملاءه بدون مقابل, و يحط اسم "استوديو انجلو" على اعلان الاوبرا, و يدفع الممثلين مقابل اى نسخه تانيه من صورهم.[6]
و فى سنة 1947,[3] اشترى فان ليو استوديو مترو فى شارع فؤاد (26 يوليه حاليا) بوسط القاهره, و حوله الى "استوديو فان ليو",[3] اللى فضل يشتغل فيه لحد ما اتقاعد سنة 1998,[7] و فيه صور المشاهير و الممثلات المغمورات اللى عاوزين صور لتقديمها للمنتجين و المخرجين للشهره, كمان صور افراد الجيش الانجليزى و الفنانين الاجانب اللى جم مصر من الحرب العالميه التانيه,[8] و كبار موظفين الحلفا,[5] و الراقصات و الحفلات فى باريس و جنوب افريقيا و اليمن.[9]
بعد حركة الجيش فى يوليه 1952, حجز مجلس قياده الثوره على اسهم شركه الترام و سكك الحديد البلجيكيه اللى ورثها عن ابوه, فسعى فان ليو عند معارفه و نجح فى استرجاع جزء من تمنها. كمان خسر فان ليو جانب كبير من زبائنه بعد ما تركت الجاليات اليهوديه و اليونانيه و الايطاليه مصر, و ممكن كان كل داه من اسباب نظرته العدائيه لنظام عبد الناصر, اللى كان بيعدد هزايمه و يقول: "هل شن عبد الناصر حربه على اسرائيل, ام علينا جميعا؟".[4]
مشاهير صورهم فان ليو تعديل
- انور وجدى[9]
- برلنتى عبد الحميد (1961)[8][9]
- جمال عبد الناصر[3]
- داليدا[4]
- دريه شفيق (بقت الصوره اللى التقطها ليها فان ليو اشبه بالصوره الرسميه لها)[8]
- رجاء سراج[6]
- رشدى اباظه (اكتر من قام فان ليو بتصويرهم)[3]
- زبيده ثروت[6]
- ساميه جمال[3]
- شادى عبد السلام[4]
- شريهان (فى طفولتها سنه 1976)[4]
- طه حسين (1950)[3][9]
- عبد السلام النابلسى[6]
- عمر الشريف[4]
- فاتن حمامه[3]
- الملك فاروق[3]
- فريد الاطرش (1959)[3][9]
- لولا صدقى[9]
- ليلى مراد[9]
- ماجده الخطيب[3]
- محمد عبد الوهاب[9]
- محمد نجيب[3]
- مديحه يسرى[3]
- مريم فخر الدين[3]
- منى جبر[6]
- ميرفت امين (1972)[9] (كان بيقول ان وجهها من اجمل الوجوه اللى صورها, و انه قابل للتصوير من كل الزوايا بدون ما تاثر الزاويه على مستوى جمال الوجه)[3][8]
- الملكه ناريمان[9]
- نيللى مظلوم[6]
- يوسف السباعى[3]
بورتريهاته الذاتيه تعديل
كان فان ليو مولع بتصوير نفسه, لحد انه انجز لنفسه فى الفتره من 1942 الى 1946 اكتر من 400 بورتريه فى اشكال و اوضاع مختلفه,[3][10] قال:[3] كنت اقتنى مجلات و صور لممثلى هوليوود, و ادرس فيها بعض نواحى الاضاءه و الديكور والملابس. كنت انظر فى المرآه وافعل ما يحلو لى, اظبط الاضاءه واصور نفسى على سجيتى, فى الوقت نفسه لا املك دى الحريه مع الزبون.
معالم صورها فان ليو تعديل
لم يقتصر فان ليو على تصوير الاشخاص,لكن صور بعض معالم مصر, ومنها:
آراؤه فى فن التصوير الفوتوغرافى تعديل
اجاد فان ليو اللعب بالاضاءه والظلال, و كانت معظم اعماله بالابيض والاسود, و كان يستنكر ولع المصريين بالصور الملونه, قائلا فى واحد من حواراته:[3][4] لما اكتشفوا (اى المصريين) الالوان, نسوا ان الابيض والاسود هو اساس المهنه. يرون ان الفن فى اللون, وده خطا. 90% منهم مهتم بالالوان, لا بالمصور او الصوره.
كان فان ليو يرى ان الشرقيين لا يعرفو الفرق بين صوره جواز السفر والصوره الفنيه, وانهم لا يملكون الشجاعه الكافيه لدفع المال قبا الاطلاع على النتيجه.[4]
يقارن فان ليو التصوير الفوتوغرافى بمهنه الخياطه, فيقول ان الخياطه تتراجع قدام الثياب الجاهزه بكل المقاييس, لكن الفارق هو ان البذله يبطل طرازها مع مرور الزمن, فى الوقت نفسه لا تبطل الصوره.[4]
من اقواله كمان فى حوار مع المخرج اكرم زعتري:[4] مع اننى احب عملى, لكن المصور مش ممكن يغتنى. اذا كان التاجر ذكيا, امكنه الوصول الى درجه الغنى فى سنتين, لكن انظر, امضيت خمسين سنه فى المختبر, ماذاحصدت؟ قيمه ضئيله جدا. لا شيء.
ويضيف فى الحوار ذاته:[4] اذا قصدت المال فى مهنه التصوير, لازم تنسى الفن. وانا اخترت الفن. معظم الصور اللى عرضتها فى المعارض, صورتها دون مقابل, للمزاج.
معارض اعماله تعديل
تنازل فان ليو فى اخريات حياته عن مجمل اعماله لمكتبه الكتب النادره فى الجامعه الامريكيه بالقاهره, ليضمن حفظها واعاده ترميمها بعد وفاته.[8] وفى سنه 2001, اقامت الجامعه معرضا لاعماله فى جاليرى تاون هاوس بمناسبه حصوله على جايزه الامير كلاوس, وصدر على هامش المعرض كتاب تذكارى يحتوى على الصور اللى صورها فان ليو طيله حياته.[9] بعدين اقيم فى سنه 2002 معرض آخر لاعمال فان ليو, قبيل اشهر من وفاته.[8]
تكريمه تعديل
فيلم وثائقى عنه تعديل
فى سنه 1999, زاره المخرج اللبنانى اكرم زعترى, فى اطار مشروع كانت تقوم به المؤسسه العربيه للصوره لدراسه اعمال اهم المصورين فى العالم العربى, واسفرت المقابله عن انتاج فيلم عنه من اخراج اكرم زعترى, كان عنوانه Her + Him + Van Leo.[8]
جايزه الامير كلاوس تعديل
فى سنه 2000, حصل فان ليو على جايزه الامير كلاوس من نيديرلاند.[8]
شوف تعديل
المصورين الارمن فى مصر تعديل
اشهرهم بالقاهره ليكيجيان, وبابازيان, واوزيان بمنطقه عابدين, وارتينيان بشارع قصر النيل, وزولا, وبابا زوغلو فى القاهره , وكل من ديليكان والبان وعزيز ودوريس, وروى, وميلانوس ونادر فى الاسكندريه.
وصلات برانيه تعديل
- فيلم اكرم زعترى الوثائقى عن فان ليو
- مدونه تضم صور فان ليو (in English)
لينكات برانيه تعديل
- فان ليو – صور وتسجيلات صوتيه و مرئيه على ويكيميديا كومونز
- فان ليو معرف مخطط فريبيس للمعارف الحره
- فان ليو معرف ملف المرجع للتحكم بالسلطه فى WorldCat
- فان ليو معرف النظام الجامعى للتوثيق
- فان ليو المعرف المعيارى الدولى للاسماء
- فان ليو معرف المكتبه الوطنيه الفرنسيه (BnF)
- فان ليو معرف كتالوج هويات المصورين
- فان ليو معرف مكتبه الكونجرس (LCAuth)
- فان ليو معرف ملف استنادى دولى افتراضى (VIAF)
- فان ليو معرف ملف استنادى متكامل
مصادر تعديل
- ↑ أ ب باسم: Van Leo — معرف وبر مضيء: http://www.luminous-lint.com/app/photographer/Van_Leo — تاريخ الاطلاع: 9 اكتوبر 2017 — العنوان : Luminous-Lint
- ↑ Identifiants et Référentiels — تاريخ الاطلاع: 3 مايو 2020 — الناشر: وكالة الفهرسة للتعليم العالي
- ↑ أ ب ت ث ج ح خ د ذ ر ز س ش ص ض ط ظ ع غ ف ق الاهرام اليومى: روحا تمردت لتنحت بالضوء والظلال اعمالها: راهب التصوير "فان ليو" يوثق بالصور تاريخ مصر Archived 2016-09-19 at the Wayback Machine.
- ↑ أ ب ت ث ج ح خ د ذ ر ز س ش اكرم زعتري: فان ليو. مجله الوسط, 5 يوليه 1999. Archived 2008-06-02 at the Wayback Machine
- ↑ أ ب ت احمد وائل: فان ليو, مصور نجوم السينما المصريه من اواخر اربعينيات القرن العشرين لحد السبعينيات. موقع "رصيف 22", 18 مارس 2016.
- ↑ أ ب ت ث ج ح خ احمد حمدي: قصه اشهر مصور فى مصر فى القرن العشرين: حرق مجموعه من صوره خوفا من المتشددين. المصرى اليوم, 4 فبراير 2016. Archived 2017-12-30 at the Wayback Machine
- ↑ منار قدري: بالصور.. نجوم الزمن الجميل بعدسه فان ليو. موقع وشوشه, 31 يناير 2014. Archived 2016-08-22 at the Wayback Machine
- ↑ أ ب ت ث ج ح خ د ذ رنا حايك: فان ليو.. ابيـض واسود وجوه ذلك الزمان. وجهات نظر. [وصله مكسوره] Archived 2016-08-20 at the Wayback Machine
- ↑ أ ب ت ث ج ح خ د ذ ر ز حمدى عابدين: مصور فوتوغرافى يوثق لمشاهير مصر عبر 60 عاما. جريده الشرق الاوسط, 19 يناير 2001. Archived 2016-08-06 at the Wayback Machine
- ↑ اكرم زعتري: صوره جزء من تاريخ مصر فى نصف قرن واكتر . فان ليو: ضع مئه جنيه على الطاوله وخذ تحفه... بالاسود والابيض[permanent dead link]. مجله الوسط, 5 يوليه 1999.
صور و ملفات صوتيه من كومنز
| ||||
|---|---|---|---|---|
