عثمانلى
العثمانلى او التوركى العثمانلى (بالتوركى:Osmanlı Türkçesi، بالعثمانلى: لسان عثمانی) هو اللغه التوركيه اللى كانو بيستخدموها على المستوى الرسمى ايام الدوله العثمانيه فى توركيا. العثمانلى بتميز عن التوركى الحالى بالعدد الكبير من الكلمات و الصيغ النحويه المستعاره من العربى و الفارسى و كان بيكتب بالحروف العربى. العثمانلى ماكانش بيفهمه كويس الناس العاديين و اللى استمرو يستعملو لغتهم التوركيه الاصليه اللى كانت بتوصف بانها عاميه فى الوقت دا و ما بقتش لغه رسميه الا فى العصر الحديث (اللغه التوركيه الحديثه). بعد ما اتأسست الجمهوريه التوركيه سنة 1923, وخلصوا على لغه عثمانلى فى بدايات نوڤمبر 1928, واللى صدر الامر هوا الريس التوركى مصطفى اتاتورك.[2]
| ||||
---|---|---|---|---|
صنف فرعى من | توركى [1] | |||
النسب | | |||
ISO 639-2 | ota | |||
ISO 639-3 | ota | |||
لغه رسميه فى | امبراطوريه عثمانيه خديويه مصر | |||
الاسم الاصلى | (بالتركى عثمانى: لسان عثمانى) | |||
نظام الكتابه | ابجديه عثمانلى ، وكتابه عربى | |||
تعديل |
التركيبه
تعديلنتيجة تعرض اللغه التوركى المباشر للغه العربى ،العثمانلى كان فيه عدد كبير من الكلمات و الصيغ النحويه المستعاره من العربى و الفارسى و كان بيكتب بالحروف العربى.[3][4][5]
ديجلوسيا
تعديلايام الدوله العثمانيه كان فيه ديجلوسيا فى توركيا. العثمانلى ماكانش بيفهمه كويس الناس العاديين و اللى استمرو يستعملو لغتهم التوركيه الاصليه اللى كانت بتوصف بانها عاميه فى الوقت دا و ما بقتش لغه رسميه الا فى العصر الحديث (اللغه التوركيه الحديثه). بعد ما اتأسست الجمهوريه التوركيه سنة 1923, وفى بدايات شهر نوڤمبر سنة 1928 اتلغت الحروف العربى من الكتابه و استخدمو بدالها الحروف اللاتينى. التغيير ماوقفش عند مستوى حروف الكتابه و بس، لا دا كمان امتد للغه نفسها بدعم من حكومه اتاتورك الجديده، اللى ساهم بشكل كبير فى تنقية اللغه التوركيه من الكلمات و القواعد النحويه الدخيله عليها و شوية شويه ظهرت للوجود لغه ادبيه جديده مبنيه على لغة الناس العاديين .[6] و بقت العثمانلى لغه ميته.
امثله على التوركى و العثمانلى
تعديلمصرى | عثمانلى | توركى حديث | الاصل |
---|---|---|---|
واجب | واجب vâcib | zorunlu | عربى |
مشكله | مشكل müşkül | güçlük, zorluk | عربى |
مدينه | شهر şehir | kent/şehir | فارسى |
حرب | جنك cenk | savaş | فارسى |
حروف ابجديه عثمانلى ونمراتها
تعديلحرف | تركى دلوقتى | حرف | تركى دلوقتى |
---|---|---|---|
ا | a, e, i | ص | s |
ب | b | ض | d |
پ | p | ط | t |
ت | t | ظ | z |
ث | s | ع | a |
ج | c | غ | ğ, g |
چ | ç | ف | f |
ح | h | ق | k |
خ | h | ك | k |
د | d | ل | l |
ذ | d, z | م | m |
ر | r | ن | n |
ز | z | و | o, ö, u, ü, v |
ژ | j | ه | h |
س | s | لا | la, le |
ش | ş | ى | i, y, ı |
نمرات عثمانلى
تعديلنمره | عثمانلى | تركى دلوقتى | مصرى | |
---|---|---|---|---|
٠ | صفر | ṣıfır | sıfır | زيرو |
١ | بر | bir | bir | واحد |
٢ | ايكى | iki | iki | تنين |
٣ | اوچ | üç | üç | تلاته |
٤ | دورت | dört | dört | رابعه |
٥ | بش | beş | beş | خمسه |
٦ | آلتى | altı | altı | سته |
٧ | يدى | yedi | yedi | سبعه |
٨ | سكز | sekiz | sekiz | تمنيه |
٩ | طقوز | ṭoḳuz | dokuz | تسع |
١٠ | اون | on | on | عشر |
امثله
تعديلاسامى لأماكن فى مصر
تعديلاسامى لأماكن تانيه
تعديل- افريقا: افريقيا
- ازبيجان: اذربيجان
- نابليس: نابلس
- طباريه: طبريه
- ارض فلاستين: ارض فلسطين
- بروت: بيروت
- باطرون: البترون
- بصره: البصره
- قبريس: قبرص
- فرانچه: فرنسا
- مكه مكرمه: مكه المكرمه
- دهناچولى: صحراء الدهناء (السعوديه)
- ليبيه: ليبيا
- بصره كونرفرى: الخليج الفارسى[7]
- حبشستان: اثيوبيا[8]
- بحر محيط معتدل: المحيط الهادى[9]
- نوحولانده: اوستراليا دلوقتى
- نيپون: اليابان
- چين: الصين
- هنداستان: الهند
- قابول: كابل
- ماداغاشقار: مدغشقر
- نوروى: النرويج
مصادر
تعديل- ↑ المحرر: هارالد هامارستروم ، Robert Forkel و مارتن هاسبيلماث — الناشر: معهد ماكس بلانك لعلم الإنسان التطوري — الرخصة: رخصة المشاع الإبداعي الدولية المُلزِمة بالنسب لمؤلِّف العمل 4.0
- ↑ https://archive.org/stream/ottomanturkishco00hago#page/34/mode/2up/search/numerals
- ↑ Percy Ellen Frederick William Smythe Strangford, Percy Clinton Sydney Smythe Strangford, Emily Anne Beaufort Smythe Strangford, “Original Letters and Papers”, Published by Trübner, 1878. pg 46: “The Arabic words in Turkish have all decidedly come through a Persian channel.”
- ↑ M. Sukru Hanioglu, “A Brief History of the Late Ottoman Empire”, Published by Princeton University Press, 2008. pg 34: “It employed a predominant Turkish syntax, but was heavily influenced by Persian and (initially through Persian) Arabic.
- ↑ Pierre A. MacKay, "The Fountain at Hadji Mustapha," Hesperia, Vol. 36, No. 2 (Apr. - Jun., 1967), pp. 193-195. excerpt: "The immense Arabic contribution to the lexicon of Ottoman Turkish came rather through Persian than directly, and the sound of Arabic words in Persian syntax would be far more familiar to a Turkish ear than correct Arabic".
- ↑ Glenny, Misha. The Balkans - Nationalism, War, and the Great Powers, 1804-1999, Penguin, New York 2001. p. 99.
- ↑ ايام الاحتلال العثمانى كان بتنطق بصره كونرفرى على انها خليج البصره
- ↑ ايام زمان كانت بتنطق اثيوبيا واريتريا باسم ارض الحبشه, زى ماذكر الوثايق العربى فى العصور القديمه.
- ↑ https://en.wikipedia.org/wiki/File:Cedid_Atlas_(World)_1803.jpg