لهجه سوريه, هى اللهجه المستعمله فى التخاطب اليومى بين معظم السوريين و ممكن تقسيمها بشكل عام فى عيلتين, الاولى اقرب للهجه العراقيه و التانيه اقرب للهجه الشاميه. اللهجه السوريه بشكل عام هى نتيجه تزواج بين اللغه الآراميه و السريانيه اللى هيا لغه سوريا قبل الاستعراب و حسب بعض الباحثين نص مفرداتها على الاقل سريانيه الاصل.[1]

لهجه سوريه
النسب

 
  
   
    
     
      
       
        
         
          
           
            
             
              

لغه رسميه فى
سوريا   تعديل قيمة خاصية البلد (P17) في ويكي بيانات
نظام الكتابه حروف عربى   تعديل قيمة خاصية نظام الكتابه (P282) في ويكي بيانات

نتيجه علاقتها مع اللغه السريانيه و تقاربها مع اللهجات المجاوره فى انحاء الشام, ممكن تصنيف اللهجه السوريه ضمن اللهجه الشرقيه اللى معروفه بالشاميه المنتشره فى بعض مناطق لبنان و الاردن و فلسطين و تحديدا نابلس اللى بتتسمى دمشق الصغرى.

الاقسام الرئيسيه

تعديل
  • اللهجات المصنفه ضمن اللهجه الشاميه:
  • لهجه حلبيه, بتنتشر فى مدينه حلب, و ريفها و ادلب, و فيه بعض التمايز اللفظى لريف محافظه ادلب.
  • لهجه جبليه, بتنتشر فى جبال محافظه اللاذقيه, و محافظه طرطوس, بتتميز بلفظ القاف.
  • لهجه ساحليه, بتنتشر فى مدن الساحل السوري: اللاذقيه, و جبله, و بانياس, وطرطوس.
  • لهجه حمصيه, بتنتشر فى حمص و ريفها, و بتتميز بضم الحرف الاول من الكلام, و تبديل الالف او التاء المربوطه بياء ساكنه فى آخره زى كبيرى, لُعبى.
  • لهجه دمشقيه, منتشره فى مدينه دمشق و ريفها و كمان فى حماه.[1]
  • اللهجه الحورانيه, و هى منتشره فى محافظه درعا , و الجزء الاكبر من محافظه القنيطره.
  • لهجه جبليه, وهى اللهجه المنتشره فى محافظه السويداء, بشكل أساسى تتميز بلفظ الحروف العربيه كالقاف والضاد.
  • اللهجه الحواضريه, و هى لهجه منتشره فى محافظه حماه و خاصه فى منطقه الحاضر.
  • اللهجات الشرقيه المصنفه ضمن اللهجه العراقيه:
  • اللهجه العربيه النجديه بين القبائل السوريه, خصوصا فى دير الزور.
  • لهجه رقاويه, فى محافظه الرقه, و شرق محافظه حلب فى منبج.
  • لهجه ماردليه, فى محافظه الحسكه, و هى الاقرب للسريانيه.

اللهجه اليبروديه: نسبه لمدينه يبرود فى القلمون و هى قريبه من اللهجات اللبنانيه

فى الغالب لما حدا يتكلم من غير السوريين عن "اللهجه السوريه" بيكون قاصد لهجه مدينه دمشق المعاصره لانها المستخدمه فى الدبلجه و المسلسلات.

التاثر بالسريانيه

تعديل
عربيه سريانيه سوريه
رمى شلف شلف
ماء مايو/مى
يد ايدِ ايدْ أو يد
خارج بار برّا
داخل جاو جوّا أو داخل
متى؟ ايمت؟ ايمتا أو متى
حارس نوطور ناطور
نعم! ايه/ان! ايه!
هذه هوديه
دول هولن هَذول
عائله/آل بيت/بيث بيت
منزل/دار/بيت بيت/بيث بيت / دار
غبى غوشمو غشيم[2]
كمان أوف أوف
انظر/للاشاره ليك/ليكا ليك / شوف

اللهجه

تعديل
الكلمة المعنى
بدّى عايز
شو ؟ أو شنو ايه
شلونك أو شحالك ازيك او ازاى الحال
شلون؟ أو شكون؟ ازاى
تئبرنى يعنى تدفننى فى قبر. المقصود لازم تعمل حاجه زى تاكل اللى عازمينك عليه واللا ها يموت
هون أو هين/هنا هنا
براى عليك براڤو عليك
شِنّوو لانهُ
أبضاى بلطجى
زقرت/زكرت رجل يعتمد عليه
هلأ أو هسه/هسع/الحين دلوقت
شو عليه أو ليه لا ليه لأ
يامو أو يما يا ماما يعنى يما
يابى (دمشق) / يوب (حلب) / أبوّى (اللاذقيه) يا بويا (الباديه و الرقه) يابا
أنو انهُ
ولى عليا امتى ولى عليا امتى يعنى جاريتى .دعا علا النفس عند حدوث مشكله
يللا يللا
شبيك؟ او علامك؟ (فى لهجه تانيه) ماذا بك؟ للسؤال عن الحال
روح أو (درمل) روح
يا زلمه أو يا رجال يا راجل
شوفى مافى ما آخر الأخبار

مصادر

تعديل
  1. أ ب اللهجه السوريه, رابطه أدباء الشام, 19 يناير 2014. Archived 2015-04-26 at the Wayback Machine
  2. فى السريانيه غوشمو أى جسم, فالمصطلح يعنى "جسم بلا عقل".