مستخدم:Esperfulmo/ملاحظات ع الكتابه بحروف رومى

• الصفحه دى ولا بتأيد ولا بتعارض كتابة اللغه المصرى بـ الحروف اللاتينى. دى صفحه فيها شرح مشاكل كتابة لُغه بـtriliteral roots بـ كتابه ألِفبيّه

دوس هنا عشان تناقش افكار المقاله دى وافكارك و اقتراحاتك

تعريف أنواع الحروف

• الحروف الواقفه, زى: ( ب ج غ خ ك ه ح ت ط ظ ز ر ل م ن ع ف س ش ص د ء ).
• الحروف المتحركه: ( ا و ى ) فى نص الكلام و التشكيل.
• الحروف النص متحركه: زى نطق (و) فى أول الكلمه, (ى) فى أول الكلمه

الفرق بين الكتابه الأبجديه و الألِفبيّه

• فى اللغات الأفرو-أسياويه: الكلام بيعتمد على جذور مكونه من حروف واقفه (consonants), (مش vowels).
• فى معظم اللغات التانيه: الكلام بيزود أجزاء مكونه من consonants و vowels على جذر الكلمه.

تفاصيل عن النوع الأول

• اللغه اللى بتتكتب بـ الأبجديه بتركز على الconsonants, لإن التغيير بيكسر الكلام و بيبقى العامل الأهم فى تمييز الكلمه هو ال3 جذور بتوعها.
• اللغات دى ساعات بيبقى فيها نطق لـ حروف حلقيه (مفخمه) و ساعات نطق الهمزه بيبقى أساسى.
• للأسباب دى, الكتابه بتعمد على الحروف الواقفه, ده بيزوّد أهمّية الحروف الواقفه.
• اللغات دى بيبقى فيها تكرار (multiplication) أو شده (gemination) لـ نطق الحروف الواقفه.

مساوئ كتابة اللغات الأفرو-أسياويه بـ طريقه ألِفبيّه

• الطريقه الألِفبيّه بتمشى مع أغلب اللغات الاوروبيه (اللى نادراً لو إتكرر نطق الحروف الواقفه ورا بعض, و نادراً لو فيها حروف حلقيـّه).
• اللغات الأفرو-أسياويه فيها تكرار لـ نطق الحروف الواقفه كتير.

و ده بيعمل مشاكل فى الكتابه عشان إحنا بنكتب الحرف الواقف مرّتين, و فى نفس الوقت بنكتب كل الحروف المتحرّكه, فـ بتبقى الكلمه طويله و بتتكتب بـ بُطء.

مثال: مصريين, جوّانيـّه
مثال للكتابه بـ طريقة ممدوح: masriyyiin, gowweniyye
مثال للكتابه بـ الإملا الإنجليزي: masreyyeen, gowwaneyya

• هنلاقى نفسنا, غصب عننا بننسا نكتب كل الحروف المتحركه.

الحل؟؟؟

إزاى تتعمل قواعد الكتابه للـ لغه المصرى؟

اللغه المصرى, لغه أفرو-أسياويه.

• لازم نهتم بـ طبيعة نطق اللسان المصرى للكلام
• لازم نحط فى إعتبارنا السرعه و الإنجاز فى الكتابه (عشان ماتبقاش طريقه أبطأ من العربى فى الكتابه).
• لازم نهتم بـ الحروف الواقفه, و يبقى الإهتمام بـ الحروف المتحركه معقول (مش بـ أكتر من اللازم).
• أكيد مش هينفع نكتب كل الحروف بالظبط زى ما بننطقها, و ده مابيحصلش فى أى لغه, ياإما هنحتاج لـ أكتر من 40 حرف.
• طريقة الكتابه مش هتنفع تبقى صوتيه 100% (بس فى نفس الوقت هتبقى بتعبر عن النطق 100%, من-غير لـَت و عـَجن و تطويل).

أصل المشكله اللى حصلت مع طريقه كتابة المصرى بـ طريقه متحرّكه-صوتيه, إنها مش بتحترم طبيعة اللغه المصرى. مثلاً: كلمة كمبيوتر بتتكتب kompyuter. هنا فيه مشكلتين: فى اللغه المصرى, صوت ال/p/ مش بيتنطق. و كمان الconsonant clusters محدودين فى كل لغه, يعنى مثلا بعد نطق «حرفين واقفين», ماينفعش يتنطق بعدهم حرف "نص-متحرك"/أو "واقف", لازم يتنطق بعد كل «حرفين واقفين», أو «حرف واقف و حرف نص-واقف»... حرف متحرك. عادةً بيكون /e/. و /e/ فى الحاله دى بيتسمّا فى الإنجليزى "buffer". دى طبيعة لغه ماينفعش نهملها, حتى لو كان فيه ناس متعلمه لغات اوروبيه و بتقدر تنطق كمبيوتر بـ نطق قريب من النطق الإنجليزى = /kəmˈpju:tɚ/ بـ المقارنه مع المصرى = /kombeˈju:tɑɾ/.

شوف بردو: كتابة المصرى بـ طريقه متحرّكه-صوتيه

شوف بردو: كل الأصوات اللى ممكن ينطقها المصريين

إقتراحات عمليه

• الحروف اللى هتفرق فى النطق هى اللى هنكتبها
• تقليل إستخدام الحروف المتحركه, لـ صالح الحروف النـُص متحركه

الحروف النص متحركه

• زى نطق (و) فى أول الكلمه, (ى) فى أول الكلمه

(w), (y)

أمثله

بـ حروف عربى

البنيأدمين كلهم مولودين حُرّين و متساويين فى الكرامه و الحقوق. إتوهبلهم العقل و الضمير و المفروض يعاملو بعض بـ روح الأخويه.

بـ طريقة ممدوح

Il benixedmiin kollohom mewludiin ĥorriin wi mitsewyiin fi-k karaama wi-l ĥoxux. Itweheblohom il ħexl wi-d damiir, wi-l mafrud yiħemlo baħd bi roĥ il eķewiyye.

إفتراض

لو إفترضنا إننا هنكتب اللغه المصرى بـ الحروف دى (aābdeēfghiklmnoōrstuwyzẍƶħŧɣʃʔʕ) (AĀBDEĒFGHIKLMNOŌRSTUWYZẌƵĦŦƔʃʔʕ).

و نعمللها قواعد معقوله

el baniʔadmin kollohom mawludin ħorrin w metsawyin fe el karāma w el ħoʔuʔ. etwahab-lohom el ʕaʔl w el damir w el mafrud yeʕamlo baʕd be rōħ el aẍawyya.

النتيجه

تلخيص و تسهيل, لإننا مش حنبعد عن نـُسخ أبجديات تانيه مشهوره

(العلامه اللى على الحروف الواقفه إسمها «stroke», و اللى على الحروف المتحركه إسمها «ماكرون»).

• 1.   a = فتحه  /æ, ɑ/

ā = ألف مد  /æː, ɑː/

• 2.   b = ب  /b/
• 3.   ʕ = ع  /ʕ/
• 4.   d = د, ض  /d/
• 5.   e = كسره  /e/

ē = (ـيـ) خفيفه فى نص الكلمه او الآخر.  /eː/

• 6.   f = ف  /f/
• 7.   g = ج  /ɡ/
• 8.   ɣ = غ  /ɣ/
• 9.   h = هـ  /h/
• 10.   ħ = ح  /ħ/
• 11.   i = (ـيـ) تقيله فى نص الكلمه او الآخر.  /i, iː/

j* = چ  /ʒ/

• 12.   k = ك, ق  /k/
• 13.   l = ل  /l/
• 14.   m = م  /m/
• 15.   n = ن  /n/
• 16.   o = ضمّه  /o/

ō = (ـو) خفيفه فى نص الكلمه او الآخر.  /oː/

• 17.   ʔ = ء  /ʔ/
• 18.   r = ر  /r/
• 19.   s = س, ص  /s/
• 20.   ʃ = ش  /ʃ/
• 21.   t = ت  /t/
• 22.   ŧ = ط  /tˤ/
• 23.   u = (ـو) تقيله فى نص الكلمه او الآخر.  /u, uː/

v* = ڤ  /v/

• 24.   w = (وـ) فى أول الكلمه.  /w/
• 25.   y = (يـ) فى أول الكلمه.  /j/
• 26.   z = ز  /z/
• 27.   ƶ = ظ  /zˤ/
• 28.   ẍ = خ  /x/

(*) معناها إنهُ حرف مش أساسى و مش كل الناس بتعرف تنطق الصوت ده.

انا حاولت مابعدش عن حروف الألف-به الدوليه الصوتيه. و علشان حرف ħ هو ح, على الأساس ده قلّدت باقى الحروف التخينه: ŧ, ƶ

لو مش باينه كل الحروف, دوس هنا عشان تعرف تعمل ايه

مثال طويل بـ الحروف العربى

• الناس اللى بيتكلمو إسبيرانتو عادةً بيتقال عليهم إسبيرانتيين. ماحدش يعرف بالظبط عدد الناس اللى بيتكلمو إسبيرانتو. بس فيه تخمينات بتقول إن مابين ميت-ألف لـ 2 مليون إسبيرانتيين حوالين العالم. بيتقال إن تقريباً 1000 واحد بيعرف يتكلم إسبيرانتو من يوم ما بيتولد (عشان بيكون إتعلمها من أهلهُ, بالإضافه للـ لغه الوطنيّه, زى الإنجليزى و البولاندى). فيه ناس كتير بيحبّو بعض من بلاد مختلفه و يقدرو يتكلمو لغات مختلفه, بس الإسبيرانتو هو لُغتهم المشتركه.

مثال للكتابة بـ طريقه متبسطه لاتينى

• el nās elli byetkallemo Esberanto ʕādatan byetʔāl ʕalēhom esberantyyin. maħaddeʃ yeʕraf beƶƶabŧ ʕadad el nās elli byetkallemo Esberanto. bass fih taẍmināt betʔul enn mabēn mit-alf le etnēn melyōn Esberantyyin ħawalēn el ʕālam. byetʔāl enn taʔriban alf wāħed byetkallem Esberanto men yōm ma byetweled (ʕaʃān beykun etʕallemha men ahlo, belʔedāfa lel loɣa el waŧanyya, zayy el Engilizi w el Bolandi). fih nās ketir beyħebbo baʕd men belād moẍtalefa w yeʔdaro yetkallemo loɣāt moẍtalefa, bass el Esberanto hwwa loɣethom el moʃtaraka.

• ساعتها بردو كلمة "kompyuter" حتتكتب "kombyutar" و تتنطق [kombeˈju:tɑɾ] بـ عكس الطريقه الأولانيه اللى أقرب للإنجليزى [kəmˈpju:dɚ]

شوف بردو

لاكوتا, و كليـبتوكراتيه دول مقالات مكتوبين بـ نفس الطريقه.

ملاحظات

• لازم الإملا تكون بسيطه و مافهاش تعقيد, عشان اللغات مع مر الوقت نطقها بيتغير. اما اللغه تتطور على مر السنين, الإملا لازم تتجدد عشان تعبّر عن النطق بتاع وقتها. لازم الإملا ماتكونش صعبه إنها تتجدد عشان ماتبقاش تعمل مشاكل فى تجديدها فى المستقبل.

شايفين الكلام ده؟

• byetkallemo, byetʔāl, esberantawyyin, esberantyyin, byetkallem, byetweled, waŧanyya, hwwa, (gwwanyya جوّانيّه) (gwwanyytēn جوّانيّتين), (ʕamalyya عَمَليّه), (ʕamalyytēn عَمَليّتين), (masryyin مصريين), (mayytin مَيّتين)

( e) (o) الحرفين دول بيتلخّصو و مش بتتكتبو فى الحالات دي:

• حرف (e), قبل ال y. قبل أو بعد ال yy. قبل و بعد yy
• حرف (o) قبل ال w. قبل أو بعد ال ww. قبل و بعد ww

السبب

• نطق الكسره أو الضمه, (بعد أول حرف واقف فى بدايه الكلمه), مابيتنطقوش لما تكون الكلمه اللى قبلها أخرها حرف متحرك, «لإن نظام النطق (phonology) فى اللغه المصرى لغة CV CVV CVVC CVCC. الC يعنى صائت/consonant و الV يعنى vowel.
  • و فى نفس الوقت, اللسان المصرى مش بيعرف ينطق فى أول الكلمه حرفين واقفين (حرف واقف بعدهُ حرف نص متحرك), أو (بعد حرفين واقفين فى نـُص الكلمه), ف الطبيعى إنه هيحط كسره قبل الى بعد أول حرف فى أول الكلمه, أو أما تكون عليها شدّه, قبلها, أو بعدها, أو بعدها_و_قبلها.
  • و فى نفس الوقت, اللسان المصرى هينطق ضمه قبل الو بعد أول حرف واقف فى أول الكلمه, و بردو أما تكون عليها شدّه, أبلها, أو بعدها, أو بعدها_و_قبلها.
• و لازم ماننساش إن التبسيط ده فى صالح النطق المصرى اللى عمره ما بينطق الحروف المتحركه غير بـ الطريقه دى. (يعنى مافيش فايده لو كتبنا كل الحروف المتحركه و طولنا الكلمه).

نفس الحكايه بالظبط (فى صالِح النطق العربى), بس بـ النسبه لل /i, u/

الإختيار يرجعلك

• يعنى إوعو تنسو إن طبيعة اللغه هى اللى بتفرض قواعدها فى الكتابه, و لو مامشيتش قواعد الكتابه مع طبيعة اللغه, هتبقى الطريقه الجديده للكتابه, بدل ماهى للتسهيل, هتبقى تصعيب و ضعف فى التعبير عن اللغه.

شوف بردو

• إزاى تكتب فى ويكيبيديا-مصرى
• نقاش أبجديه مصرى لاتينى (النسخه اللى ممدوح عملها)

ارشيف

انا عملت تجارب تانيه لكتابة اللغه المصرى و متسابه هنا بس ارشيف.

كتابة المصرى بالحروف اليونانى

أولاً, الحروف القبطى كانت مستوحاه من الحروف اليونانى بس مع تزويد ست حروف من الديموتيكى-المصرى.

توحيد شكل حروف اللغه اليونانى و القبطى, و اللغه المصرى لو إتكتب بـ اليونانى, حاجه عاديه

#	الحرف كبير, صغير	نطق إسم الحرف للـ لغه المصرى و نطقهُ فى الحروف اليوناني	مثال فى كلمه مصرى و كتابتهُ بالحروف اليوناني
1	Α α	ألفا αλφα	زى الفَتحه	αα = زى كلمة هناك ηεναακ
	Ά ά	ألفا-تخينه αλφα-τεχινα	زى الفَتحه-التخينه	άά = أو حرف الألف فى كلمة ماما μάάμά
2	Β β	بــِيـتا βιτα	حرف الـ بـ فى كلمة بحر βάήρ
3	Δ δ	دِلتا δελτα	حرف الـ د فى كلمة دلوأتى δελυαءτι
4	Ε ε	إبسيلون επσιλον	زى الكسره بعد حرف الـ د فى كلمة دلوأتى δελυαءτι	ى خفيفه, فى كلمة ليه = εε λεεη
5	Φ φ	فـِى φι	ف فى كلمة فراخ φερααχ
6	Γ γ	جاما γάάμά	ج زى مابننطقها فى القاهره
7	* Ɣ ɣ	غاما ɣάάμά	غ فى غريب ɣαριβ
8	Η η	هـِيتا ηιτα	حرف الـ هـ فى كلمة هانـِم ηανεμ
9	* Ή ή	حـِيتا ήιτα	ح فى كلمة حرف ήάρφ
10	Ι ι	يوتا ιοοτα	ى فى أول الكلمه أو فى نصها زى كلمة ياسمين ιασμιν
11	Κ κ	كابا κααπα	ك فى كلمة كلام
12	Χ χ	خـِى χι	خ فى كلمة خروف χάρυφ
13	Λ λ	لامدا λάμδα	ل فى كلمة لسان λεσααν
14	Μ μ	مـِى μι	ميم فى كلمة محمد μαήαμμαδ
15	Ν ν	نـِى νι	ن فى كلمة نادى νααδι
16	Ο ο	اوميكرون ομικρον	زى النطق المصرى للضمّه فى كلمة اُغنيّه	οο = اوضه οοδά
17	Ω ω	عوميجا ωομέγα	ع فى عربى
18	Π π	بـِى πι	پ زى كلمة پــيتر πιτερ
19	Ψ ψ	شـِى ψι	ش فى كلمة شمال ψεμααλ
20	Ρ ρ	رو ρο	ر فى كلمة راجل ρααγελ
21	Σ σ	سيجما σιγμα	س فى كلمة سَمير σαμιρ
22	Τ τ	تاف τααφ	ت فى بنت βεντ
23	Θ θ	ثيتا θιτα	نطق العربى لـِ كلمة ثانويه θαναυειια
24	Υ υ	اُوبسيلون υπσιλον	واو فى كلمة نـُور أو فى أول الكلمه, ورده
25	Ζ ζ	زِيتا ζιτα	ز فى كلمة زمالك
26	Ϙ ϙ	قوبا ϙοπα	ق فى القاهره ελϙάάηερα
27	ء	هَمزه ηαμζα	ء فى قراءه ϙεράάءά	بتتكتب بس فى نُص الكلام أو آخرهُ

نـَص الموضوع بـ الحُروف اليونانى

كتابة المصرى بالحروف الكيريلى

تجربه تانيه لـ كتابه المصرى بـ حروف كيريلى, زيّها زى اللاتينى و اليونانى.

#	الحرف كبير, صغير	نطء إسم الحرف للغه المصرى و نطقهُ فى الحروف الكـِرِيلى	مثال فى كلمة مصرى و كتابتهُ بالحروف الكـِرِيلى
1	А а	آه аа	زى الفَتحه	аа = زى كلمة هناك һенаак
	* Ӑ ӑ	آه-تخينة ӑӑ-техина	زى الفَتحه-التخينه	ӑӑ = أو حرف الألف فى كلمة ماما мӑӑмӑ
2	Б б	بى бе	حرف الـ بـ فى كلمة بحر бӑҳр
3	Д д	دى де	حرف الـ د فى كلمة دلوأتى делўаءти
4	Е е	اى е	زى الكسره بعد حرف الـ د فى كلمة دلوأتى делўаءти	ى خفيفه, فى كلمة ليه = ее лееһ
5	Ф ф	فى фе	ف فى كلمة فراخ фераах
6	Г г	جى ге	ج زى مابننطقها فى القاهره
7	* Ґ ґ	غى ґе	غ فى غريب ґариб
8	h һ	هى һе	حرف الـ هـ فى كلمة هانـِم һаанем
9	Х х	خى хе	خ فى كلمة خروف хӑрүф
10	* Ҳ ҳ	حى ҳе	ح فى كلمة حرب ҳӑрб
11	Ж ж	چى же	چ فى كلمة چـيبه жиба
12	И и	إى и	ى فى نص كلمة ياسمين йасмин
	* Й й	يى йе	ى فى أول الكلمه زى كلمة ياسمين йасмин
13	К к	كى ке	ك فى كلمة كلام калаам
14	* Қ қ	قاف қӑӑф	ق فى القاهره елқӑӑһера
15	Л л	لى ле	ل فى كلمة لسان лесаан
16	М м	مى ме	ميم فى كلمة محمد маҳаммад
17	Н н	نى не	ن فى كلمة نادى наади
18	О о	او о	زى النطق المصرى للضمّه فى كلمة اُغنيّه	оо = اوضه оодӑ
19	Ч ч	عى че	ع فى عربى чӑрӑби
20	П п	پى пе	پ زى كلمة پــيتر питер
21	Ш ш	شى ши	ش فى كلمة شمال шемаал
21	Р р	رى ре	ر فى كلمة راجل раагел
22	С с	سى се	س فى كلمة سَمير самир
23	Т т	تى те	ت فى تاريخ тарих
24	У ү	اُو ү	واو فى كلمة نـُور маҳмүд
	* Ў ў	وى ўе	واو فى كلمة ورده ўарда
25	З з	زى зе	ز فى كلمة زمالك замаалек
26	В в	ڤى ве	ڤ فى ڤيكتوريا викторйа
27	ء	هَمزه һамза	ء فى قراءه қерӑӑءӑ	بتتكتب بس فى نُص الكلام أو آخرهُ

شوف كمان

• ويكيبيديا:ملاحظات ع الكتابه اللاتينى