1 تعديل
باحس ان ويكيبيديا باللغه المصرى حاجه جميله جداً، مش بس عشان هى علامه على بداية فهم "اللغة المصريه الحديثه" بصفتها دى، لاكن كمان لأننا باديين نشوف 'وجود' اللغه دى فى الواقع وتأسيرها عليه. من ناحيه تانيه، زى أى لغه ما-لها-ش استخدامات (وبالتالى حمايه) رسميه، مع الوقت ممكن حاجه زى ويكيبيديا تبدأ تخلق الاستخدام والحمايه دول؛ وممكن مبادئ واتفاقات عن الاستخدام اللغوى، عن طريق الممارسه، تبدأ تتخلق بشكل تلقائى ومتراكم. ودى يمكن تكون أهم حاجه فى الوقت ده، ان ما-حد-ش من المستخدمين يبدأ يتعامل مع 'طريئته' أو اسلوبه اللغوى على انو هو "الصحيح"، ويعارض بقوه أى استخدام تانى أو طريقه تانيه للغه، وخصوصاً إذا كان التغيير ده حاجه حصلت على حاجه هو كتبها قبل كده!
الويكى بشكل طبيعى محتاجه درجه عاليه من المرونه بالنسبه للى بيستخدموها. المرونه دى يمكن تكون محتاجه زياده كمان لما تكون الويكى مكتوبه بلغه استخدامها لسه بينمو وبينشأ. هى نفس اللحظه بالظبط اللى كانت فيها اللغات الأوروبيه فى العصور الوسطى؛ ما-كان-ش فى اتفاق على المصطلحات والصيغ، والتعبيرات والألفاظ، وكمان طريقة الكتابه (script)، والحروب كانت بتقوم مابين المترجمين والشعراء (اللى كان بيتقال عليهم ساعتها برضه، شعراء العاميه/السوقيه Vulgar tongue) علشان كل واحد شايف ان هو اللى صح والتانى غلط. طبعاً الحروب دى ما-كانت-ش بتخلص، وفى دليل قوى على أنها كانت معطله تطور اللغات المحليه (vernaculars) قصاد رسوخ وتتبيت اللاتينى (زى العربى الكلاسيكى عندنا، أو فى عصورنا الوسطى!). وما-فيـ-ش حاجه خلَّصت الصراع ده إلا عصر النهضه اللى لما جه فى أوروبا، فتح السكك تماماً قصاد اللغات المحليه (السوقيه!) اللى هى النهارده لغات أوروبا المحترمه.
على كل حال، بقول النقطه دى علشان خايف ان نفس الحكايه تحصل هنا فى ويكيبيديا المصرى، وان بعض الناس يبدأو يحسو انهم بـ'يمتلكو' اللغه، وان تزمت بعض الناس بخصوص الاستخدام اللغوى يبدأ يعطل تطور تحرير وتعديل النصوص ويضيع مجهود كبير جداً، واهم من كل ده، يخلق روح التزمُّت مابين المشاركين، واللى هى بيسموها دلوقتى، روح العصور الوسطى!
انما لو فكرنا فى المشورع الجميل ده، اللى التكنولوجيا بتوفرهولنا، وبتخلينا مبهورين أوى مش بس بالتقدم التكنولوجى عموما، لكن كمان وبالأخص، بتأسير التقدم ده على حرية الإنسان، الفرد، ويمكن المجتمع كله بشكل ما - لو فكرنا ان دى مجرد خطوه صغيره أوى، ومبدئيه تماماً (ولو انها مهمّه)، فى تطور استخدام اللغه المصريه الحديثه، يبأى راح نقدر نكوِّن المرونه اللازمه فى التعامل مع الصعوبات الطبيعيه جداً، اللى لازم ها-تواجه-نا واحنا بنحرر وبنألف وبنترجم بلغه استخدامها العام لسه محصلش حواليه اتفاق وتدقيق ونقاش و، أهم من كل ده، ممارسه حيه. اللى بيخلى اللغات الأوروبيه متطوره أكتر من اللغه المصريه مسلاً، أو العربيه كمان، هو ان أولاً فات أكتر من خمس قرون من النقاش والصراع والتجريب _والاستعاره من لغات تانيه_ والتفاعل مع تكنولوجيات جديده واقتصاد جديد وألفاظ شباب جديده، وكل الحاجات دى، حصلت برضه فى أوروبا؛ لكنها حصلت فى الماضى، وبقى فى عند الأوروبيين، تراكم فى التجربه التاريخيه اللغويه. ببساطه، النوع ده من التراكم عندنا يا دوب يمكن يكون بيبدأ؛ وعشان كده، اللحظه دى هى لحظة التجريب والابداع والابتكار، مش لحظة التحديد والتدقيق ومحاسبة الغير والتزمُّت. وبالطريقه دى، ويكيبيديا المصرى، ممكن فى يوم من الأيام فى المستقبل البعيد شويه، تكون هى المرجع اللى اللغويين المصريين بيرجعولو لاجل ما يسبتوا لبعض صحة تأريخهم للاستخدامات اللغويه المصريه المختلفه. :-)
شكراً،
لغه ولّا لهجه؟ تعديل
اللهجه هى نفسها لغه؛ طالما ان الناس بتتفاهم مع بعض بيها. الفرق هو ان اللغه بيبقى دايماً ليها مجموعه أساسيه من القواعد، واللهجه بيبقى ليها نفس القواعد دى بالظبط، بس كمان بيبقى ليها خصائص صوتيه معينه، ممكن تختلف مع لهجه تانيه من نفس اللغه. يعنى: اللغه ممكن يبقى ليها اكتر من لهجه، اللهجات دى كلها بتشترك فى القواعد والمورفولوجيه وفى البناء الصوتى الأساسى، لكن كمان بيختلفو فى شوية خصائص صوتيه.
يبقى اللى بيخلينا نئول ان فلان بيتكلم لغه، وعِلّان بيتكلم لغه تانيه، هو مش ان صوت اللغتين مختلف، لكن ان بناء وهيكل القواعد فى اللغتين مختلف عن بعض بشكل كافى يخلينا نقول انهم لغتين غير بعض، بغض النظر عن مسألة الصوتيات.
طيب أمال ايه بقى اللى بيخلينا نقول ان اللى المصريين بيتكلمو بيه، مختلف عن اللغه العربي الكلاسيكيه؟
او خلّونا نسأل السؤال بالعكس: أيه اللى بيخلينا نفترض ان اللى المصريين بيتكلموه هو مجرد لهجه من لهجات اللغه العربى، يعنى انهم بيشتركو فى نفس القواعد وبيختلفو شويه فى الصوتيات؟
طبعاً، الحاجه الأساسيه اللى بتخلينا نحس ان المصرى هو مجرد لهجه من لهجات العربى هو ان الالفاظ اللى بنستخدمها فى المصرى معظمها متشابهه جداً مع العربى. يعنى مسلاً الالفاظ والتعبيرات والمصطلحات فى النص اللى انا بكتبو دلوقتى ده، معظمها (مع انو مش كلها) عربى تماماً أو جاى من أصل عربى؛ وهى دى الحاجه اللى بتخلينا نحس ان اللى احنا بنتكلمو ده، هو كمان عربى!
لكن لما نبص على الحكايه دى، بهدوء ونباهه، هنلائى ان الالفاظ مش هى العنصر اللى بيحدد هوية اللغه. الانجليزي مسلاً، اكتر من تِلت الالفاظ اللى فيه جاى من الفرنساوى، والباقى متوزع مابين الألمانى أساساً، وبعدين السلتى (او الكلتى بالعربى؟) واللاتيني والاسكندينافى. يعنى تقريباً مافيش الفاظ انجليزيه تماماً غير القليل أوى. أمال ليه بنقول على الانجليزى "انجليزى"، وما-بنقول-ش عليه فرنساوى مسلاً، او "سَلَطه"؟! ده لأنو مش الألفاظ هى المهمه، المهم هو البناء والهيكل بتاع القواعد وانماط استخدامها (المورفولوجيه). وفى الحاله دى، بيبان لينا ولعلماء اللغه، ان الانجليزي اقرب بكتير للألمانى من الفرنساوى، مع ان الالفاظ الألمانى اقل بكتير من الالفاظ الفرنساوى اللى موجوده فى اللغه الانجليزي. لكن نظام القواعد فى الانجليزى شبيه اوى بالالمانى، لدرجة انو اوقات بيتقال ان الانجليزي هو مجرد لهجه من لهجات الالمانى!
علاقة اللغه المصرى باللغه العربى، قريب أوى من علاقة الانجليزى بـ الفرنساوى. بمعنى انو الالفاظ اللى بنستخدمها فى اللغه المصرى يمكن فعلاً تكون معظمها عربى او من اصل عربى، لاكن ده مش معناه ان نظام القواعد وانماط استخدامها فى اللغه المصرى، هى كمان زى العربى. والحقيقه هى ان العرب لما جُم مصر، كان الناس فى مصر بيتكلمو قبطى: القبطى ده هو المرحله التالته من تطور اللغه المصريه القديمه، يعنى الهيروغليفيه (القبطى مالوش علاقه اساسيه بالمسيحيه، يعنى الناس كانت بتعبد امون باللغه القبطى مسلاً) وكان فيه مصريين كتير بيتكلمو يونانى كمان، وخصوصاً المثقفين والمتعلمين والناس اللى شغالين فى الحكومه ساعتها, وده كان عشان الاحتلال اليونانى (قبل العرب بكتير) فرض نفسه على الناس بالطريقه دى. لكن لما العرب احتلو مصر هما كمان، فرضوا لغتهم على الناس بنفس الطريقه، لكنهم كانو ناجحين اكتر من اليونانيين فى انهم يعممو استخدام اللغه العربى اكتر. طبعاً ده مش معناه ان الناس ماعدتش تستخدم القبطى، وحقيقي هى حاجه صعبه اوى ان الناس تسيب اللغه اللى بتتكلمها جيل ورا جيل وتنساها خالص، وبعدين تتكلم لغه تانيه اجنبيه ماتعرفش حاجه عنها خالص، وبعدين ترجع تحوَّر اللغه اللى هى اتعلمتها بدرجه كبيره زى كده. وبالتالى، اللى حصل هو ان الناس ابتدت بشكل تلقائى تخلط العربى مع القبطى، وشويه شويه، مع الوقت، بقى عندنا اللى احنا بـ نسميه النهارده "اللغه المصريه الحديثه"، اللى هى مختلفه بدرجه كبيره عن القبطى على مستوى الالفاظ، لاكنها لِسَّه مبنيه على القواعد والمورفولوجيه القبطى.
طبعاً عشان الواحد يقول كده، لازم يكون درس كويس اوى كل اللغات دى: المصرى والعربى والقبطى؛ وبعدين ببساطه، يقارن مابينهم ويشوف اللغه المصرى بتاخد ايه من كل لغه. اول من عمل الشغلانه دى، واكتشف ان اللغه المصرى هى اقرب بكتير للقبطى من العربى، هو الاستاذ "بيومى قنديل" الباحث فى اللغويات والمصريات والتاريخ المصرى، ونشر كتاب على الموضوع ده اسمه "حاضر الثقافة فى مصر".
عشان كده بنقول ان اللى المصريين بيتكلموه هو لغه مختلفه عن العربى، ومش مجرد لهجه من لهجات العربى. والحقيقه هى انو مافيش اى حد بيتكلم فى حياته اليوميه باللغه العربى الكلاسيكيه (الفصحى!)، وان العربى الكلاسيكي هى لغه مافيش اى شعب او جماعه بتتكلم بيها كلغه أم. ومن الممكن جداً ان فى بلاد تانيه، زى المغرب او السودان او الشام او العراق، تكون لهجاتهم العربيه هى كمان لغات تانيه ليها اصول تاريخيه خاصه وبناء قواعد جاى من اصول تانيه غير العربى؛ بس قبل ما نقول حاجه زى كده، لازم نتأكد فى الأول ونعمل البحث اللغوى والتاريخى اللازم عشان نعرف. انما بالنسبة للغه المصرى، وبعد نتايج البحث اللى عملو الاستاذ بيومى قنديل، نقدر نكون متأكدين من خصوصية اللغه المصرى، كلغه مستقله عن العربى. لكن على كل حال، فى يوم من الأيام فى العصور الوسطى، الفرنساوى والاسبانى والايطالى والبرتغالى، كان كمان بيتقال عليهم لهجات عاميه وكان المتعلمين بيبصو على اللغات دى باحتقار وكانو بيسموهم "لغات سوقيه". وده لأن الاتينى كان مأثر علي كل اللغات دى بالظبط زى ما العربى مأثر على لغات/لهجات الشرق الأدنى وشمال أقريقيا النهارده. دى كلها حقائق تاريخيه؛ لكن الفرق ان الناس فى أوروبا بعد العصور الوسطى، يعنى فى عصر النهضه أو الرينيسانس، انتبهو لأهمية اللغات المحليه، اللى اتحولت مع الوقت للغات قوميه كبيره أوى، بيتكتب بيها النهارده اهم الابحاث العلميه الجديده فى مجالات العلوم الطبيعيه والانسانيه، والأعمال الأدبيه الكبيره، والنقد الفنى والأدبى.
على كل حال، فى وجهة نظر كمان مهمه، بتقول انو مهم دايماً ان الناس تكون بتكتب وبتقرا باللغه اللى هى بتتكلم بيها (يعنى اللغه الأم)، عشان دى حاجه بتخلى التعلم اسهل وبتخلى الوصول للمعلومات متاح لناس اكتر (زى الموسوعه دى مسلاً) وبتخلى الابداع والانتاج العلمى والسقافى والفنى احسن بكتير على المستوى القومى. وفى مصر، اللغه العربى هى لغه المصريين بيتعلموها فى المدارس، وغير كده مابيعرفوش يستخدموها بشكل فعال فى حياتهم. عشان كده، مهم ان الناس يكونو ممكن يستخدمو لغه هما مش محتاجين يتعلموها، اللى هى لغتهم الأم، ومهم ان اللغه دى تكون لغه رسميه للدوله وتحت حماية الدوله، وان يكون للغه دى احترامها ورمزيتها بالنسبه للدوله وللشعب، زى العلم او النشيد الوطنى بالظبط.
إحم تعديل
.svg)
|
اليوزر ده راجل |
وفاء النيل تعديل
يرتعدون،
الذين يشهدون أوج فيض النيل.
تنغمر ضفاف النهر وتضحك الحقول.
تهبط قرابين الإله وتضاء طلعة الناس.
وتبتهج،
قلوب الآلهة.
(من نصوص الأهرام .. حاطيتها بمناسبة عيد "وفاء النيل" اليومين دول!) Maysara (مناقشه) 22:35، 18 اغسطس 2009 (يو تى سى)
نقد مهم لـ ويكيبيديا المصرى تعديل
مش بس بحسب مبادئ وسياسة مشروع ويكيمينيا، لكن كمان لأسباب ليها علاقه بالحياد والنزاهه، لازم تخلو بالكو من تحميل الويكيبيديا المصرى بمعانى سياسيه، ايديولوجيه، أو قوميه. دى موسوعه، واتفقنا على انها هاتكون بتتكتب باللغه المصرى. بس! ممكن تكون بالنسبالك بتعنى اكتر من كده، وممكن تعبر عن ده فى صفحتك الخاصه، لكن ما تفرضوش على الموسوعه كلها (زى انك تحط قصيده اسم مصر مسلاً).
والحقيقه هى انو فى ناس مشكلتهم مع ويكيبيديا المصرى هى مش اعتراضهم على لغه ولّا لهجه، بالعكس؛ لكن مشكلتهم هى انو الصراع الايديولوجى اللى شغال فى كل صفحات النقاش ده صراع مقرف وما لوش أى علاقه بالموسوعه. مش مهم رأيك ورأيى أيه، المهم هو ان الموسوعه تكون شغاله كويس، يعنى كل الأراء مكتوبه ومعاها مصادر كويسه، من غير تحيز لأى رأى، لا فـ المعلومات ولا فى طريقة الكلام. أى نقاش تانى عن أى حاجه غير كده، لازم يتشال لأنو ده مش مكانها. بقالكو سنه عمالين تستمتعو بردودكم على الهجوم ضد ويكيبيديا المصرى، فى حين ان كل المجهود والوقت ده كان ممكن يُستغل اكتر فى تكبير الموسوعه وتقوية البنيه التحتيه بتاعتها (يعنى خلق القوالب كلها، ترجمة صفحات السياسه ومبادئ الويكي، تكبير صفحات المساعده، الخ.) عشان لما حد يحب يشارك يقدر يساهم اكتر وبسهوله اكتر.
النقد ده بيشترك معايا فيه ناس تانيه، للأسف، قرفانين من المشاركه فى الويكي وهى بالشكل ده، لأنهم ما-عندهم-ش مشاعر قوميه أو ايديولوجيه ضد أو مع ها-كا-بتاح. بالرغم من انهم كانو يحبو يشاركو، من باب علاقتم بلغتهم الأم.
ضد User:Mahmudmasri تعديل
- محمود مصرى أدمن ممتاز و دايماً بيحاول يحسن و بيساهم بمعلوماته و خبرته ، لو فيه مشكله بين حضرتك و بينه أكيد فيه سوء تفاهم و سهل جداً يتحل. --Ghaly (مناقشه) 08:05، 29 مايو 2010 (يو تى سى)