ايفانز-بريتشارد
ادوارد ايفان ايفانز-بريتشارد ، سير - Sir Edward Evan Evans-Pritchard - ( كروبرو، ايست ايسيكس، انجلترا، 21 سبتمبر 1902 - اوكسفورد، 11 سبتمبر 1973 )، عالم انثروبولوجيا انجليزى كبير ساهم فى تطوير الانثروبولوجيا الاجتماعيه. كان بروفيسور فى الانثروبولوجيا الاجتماعيه فى جامعة اوكسفورد فى انجلترا من سنة 1946 ل1970. اشتغل محاضر فى جامعة القاهره سنة 1932 . عمل دراسات و ابحاث مهمه عن قبيلة الأزاندى و النوير فى افريقيا. من اهم مؤلفاته : " السحر (ويتشكرافت) و التكهنات الغيبيه و السحر عند الأزاندى Witchcraft, Oracles and Magic Among the Azande " ، و " الانثروبولوجيا الإجتماعيه Social Anthropology and Other Essays " ، و " نظريات فى الديانات البدائية Social Anthropology and Other Essays " و غيرها.
اتولد ايفانز-بريتشارد فى كروبرو فى ايست ايسيكس Crowborough, East Sussex فى انجلترا سنة 1902 و درس فى وينتشيستر كوليج Winchester College و درس تاريخ فى ايكستير كوليج Exeter College فى اوكسفورد ، و خلص دراسته الجامعيه فى مدرسة لندن للعلوم الإقتصاديه London School of Economics و هناك اتاثر بتشارلز جبريال سليجمان Charles Gabriel Seligman رائد الدراسات الاثنولوجيه فى السودان. من الانثروبولوجيين التانيين اللى اتأثر بيهم ايفانز-بريتشارد كان الانثوبولوجى البولندى برونيسلاف مالينوفسكى Bronisław Malinowski.
دراساته
بدأ ايفانز-بريتشارد دراساته الميدانيه سنة 1926 بدراسة قبيلة الأزاندى فى أعالى النيل و نال الدكتوريه على دراساته هناك سنة 1927 ، و الف كتابه المشهور و المهم عن السحر عند الأزاندى " السحر (ويتشكرافت) و التكهنات الغيبيه و السحر عند الأزاندى Witchcraft, Oracles and Magic Among the Azande " ( اتنشر سنة 1937 ) الكتاب ده بيعتبر اول و من اهم الكتب فى الانثروبولوجيا الاجتماعيه . اشتغل محاضر فى فى مدرسة لندن للعلوم الاقتصاديه و استمر يحاضر هناك لغاية ما ابتدا دراسته الميدانيه عن قبايل " النوير ".
فى سنة 1932 اتعين محاضر فى جامعة القاهره فى مصر ، و بعد ما رجع اوكسفورد استمر فى ابحاثه عن قبيلة النوير ، و فى الفتره دى قابل الانثروبولوجيين الكبار رادكليف-برون Radcliffe-Brown و ميير فورتيس Meyer Fortes. ابتدا ايفانز بريتشارد يطور نظرية رادكليف-برون عن الوظيفه النسقيه structural-functionalism و على اساسها الف ثلاثيته ( " النوير " و " ديانة النوير " و " علاقات القرابه و الجواز عند النوير " he Nuer, Nuer Religion, and Kinship and Marriage Among the Nuer ) و شارك فى تحرير كتاب " النظام السياسى الافريقى African Political Systems ".
فى وقت الحرب العالميه التانيه خدم ايفانز-بريتشارد فى اثيوبيا و ليبيا و السودان و سوريا. فى السودان نظم قوات من قبيلة الأنواك Anuak لمضايقة الطليانه و شن حرب عصابات عليهم. و فى سنة 1942 اتعين فى الاداره البريطانيه العسكريه فى قورينه فى شمال افريقيا The British Military Administration of Cyrenaica in North Africa ، و هناك ، نتيجه لخبرته و المعلومات اللى اكتسبها ، الف " سنوسيين قورينه The Sanusi of Cyrenaica ". مع نهاية الحرب سنة 1944 اعتنق الكاتوليكيه.
بعد ما رجع انجلترا اشتغل فتره قصيره فى كيمبردج Cambridge و بعدين اتعين فى سنة 1946 بروفيسور للأنثروبولوجيا الإجتماعيه فى جامعة اكسفورد فى اول سولس كوليج All Souls College و استمر بقية حياته فى الشغلانه دى و اتلمذ على ايديه انثروبولوجيين كتار.
من افكاره
مؤلفات ايفانز-بريتشارد الأخرانيه كانت نظريه اكتر منها ميدانيه و ناقش فيها طبيعة علم الانثروبولوجيا و ازاى يتمارس. فى سنة 1950 شكك فى طبيعة علم الانثروبولوجيا كعلم من العلوم الطبيعيه و قال انه من مجموعة العلوم الانسانيه و بالذات علم التاريخ. و قال ان اصعب حاجه بتواجه عالم الانثروبولوجيا هى ترجمة افكاره لعالم بينتمى لثقافه تانيه عشان يفهمها و بعدين ترجمة اللى فهمه لفكره عشان يقدر يشرحها للمنتمين لثقافته.
فى سنة 1965 نشر ايفانز-بريتشارد كتاب مهم عن الديانه البدائيه و انتقد النظريات اللى كانت موجوده وقتها ، و قال ان الانثروبولوجيين فى العاده ما بينجحوش فى دخول عقول الناس اللى بيدرسوهم و نتيجه لكده بيفسروا دوافعهم بطريقه قريبه من ثقافتهم هما مش من ثقافة اللى بيدرسوهم. و وضح إن الانثروبولوجيين " المؤمنين " و " المش المؤمنين " بيتعاملوا مع دراسات الأديان بطرق مختلفه ، ان الباحث " المش مؤمن " بيميل لإقحام نظريات البيولوجيا و السوسيولوجيا و السيكولوجيا عشان يوصل لنتيجة ان الدين حاجه خرافيه ، بعكس الباحث " المؤمن " اللى بيميل لإستعمال نظريات بتشرح الدين على انه طريقه لتفسير الحقايق.
فى سنة 1971 كرمته انجلترا بالفروسيه و اتوفى فى اكسفورد فى 11 سبتمبر 1973.
اسرته
اتجوز ايفانز-بريتشارد " ايوما Ioma " و خلفوا تلت ولاد منهم توأمين و وبنتين . اصغر ولاده " امبروس Ambrose " كاتب فى جورنال الديلى تلجراف اللندنى Daily Telegraph و مؤلف كتاب " الحياة السرية لبيل كلينتون The Secret Life of Bill Clinton ". اصغر بناته " ديردر Deirdre " متخصصه فى علم الفولكلور و دراسات الشرق الأوسط ، و اكبر بناته " شينين Shineen " سيدة اعمال ناجحه. ولاده التوأم " نيكى Nicky " و " جون John " . الأولانى متخصص فى الكومبيوتر و التانى مدرس اقتصاد و الف كذا كتاب.
دراساته و مؤلفاته
- 1937 Witchcraft, Oracles and Magic Among the Azande. Oxford University Press. 1976 abridged edition: ISBN 0-19-874029-8
- 1940a The Nuer: A Description of the Modes of Livelihood and Political Institutions of a Nilotic People. Oxford: Clarendon Press.
- 1940b "The Nuer of the Southern Sudan". in African Political Systems. M. Fortes and E.E. Evans-Prtitchard, eds., London: Oxford University Press., p. 272-296.
- 1949 The Sanusi of Cyrenaica. London: Oxford: Oxford University Press.
- 1951a Kinship and Marriage Among the Nuer. Oxford: Clarendon Press.
- 1951b "Kinship and Local Community among the Nuer". in African Systems of Kinship and Marriage. A.R. Radcliffe-Brown and D.Forde, eds., London: Oxford University Press. p. 360-391.
- 1956 Nuer Religion. Oxford: Clarendon Press.
- 1962 Social Anthropology and Other Essays. New York: The Free Press. BBC Third Programme Lectures, 1950.
- 1965 Theories of Primitive Religion. Oxford University Press. ISBN 0-19-823131-8
- 1967 The Zande Trickster. Oxford: Clarendon Press.