دار الحكمه
دار الحكمه كانت مركز ثقافى كبير انشأه الحاكم بأمر الله فى القاهره فى مصر فى العصر الفاطمى سنة 1005. وبعد فتره تحولت الي مركز للدعايه الشيعيه فى مصر. اغلقت الدار سنة 1119 لكن فتحت مره اخرى سنة 1123 و استمرت في تأدية دورها الي سقوط الدوله الفاطميه سنة 1171 على ايد صلاح الدين الأيوبي. بعد الغزو العثمانى لمصر سنة 1517 نهب الأتراك العثمانليه كتب الدار و نقلوها على تركيا.
| ||||
|---|---|---|---|---|
| معلومات | ||||
| البلد |  | |||
| إحصاءات | ||||
تعديل  |
||||
بعد الحاكم بأمر الله مابنا دار الحكمه ادا الاشراف عليها لمشايخ الشيعه الكبار و كان منهم الحافظ عبد الغنى بن سعيد ، و ابو اسامه جناده بن محمد اللغوى ، و ابو الحسن على بن سليمان المقرى الأنطاكى ، و بقت دار الحكمه مكان بيتقابل فيه كبار الفقها و علما اللغه و الطب و المنجمين ، و بيزورها محبين العلم و الادب و الثقافه ، فكان فيه بيروحو الدار عشان يتعلمو و فيه كانو بيروحوها للقرايه حيث ان الدار كان فيها مكتبه ضخمه حط فيها الحاكم كتب كتيره نقلها من القصور.
دار الحكمه كان فيها مكتبه ضخمه ( دار الكتب ) وصفها " ابن أبى طى " بانها من عجايب الدنيا و بيتقال ان فى كل الشرق الأوسط ماكانش فيه مكتبه اعظم من مكتبة قصر الخليفه اللى كان فيها 1200 نسخه من تاريخ الطبرى و 1600 الف كتاب فى فروع العلم و الادب و الطب و الفقه و النحو و التفسير و غيرها. الرشيد بن الزبير ذكر فى كتابه " الذخائر و التحف " ان المكتبه كان فيها اربعين خزنه فيها 18.000 كتاب فى العلوم القديمه و ان مجموع الكتب اللى فيها كان " الفان وأربعمائة ختمة قرآن ".
فى سنة 1010 عمل الحاكم اوقاف لكذا مركز دينى زى الجامع الازهر و جامع المقس ، و جامع راشده ، و كمان دار الحكمه ، و لعبت دار الحكمه دور كبير فى نشر الثقافه و العلم كمركز تعليمى و مكتبه. دار الحكمه كانت مقر الدعوه الاسماعيليه و مركز مهم من مراكزها و اتدفن فيها المؤيد فى الدين هبة الدين الشيرازى سنة 1077 و ده كان من كبار الدعاه الاسماعيليين و دفنه فى الدار بيعتبره الباحثين تأكيد لدورها المهم فى نشر الدعوه الفاطميه. لكن بعد وفاة " داعى الدعاه " الشيخ الشيرازى اللى كان أهم الدعاه الكبار فى الدوله الفاطميه و خلفه بدر الجمالى قلت اهمية دار الحكمه و بقت مكان بتنمو فيه المذاهب المعاديه للاسماعيليه فاضطر الخليفه الفاطمى قفلها.
بيحكى ابن ميسر ان الوزير الافضل امر بقفل الدار بعد اختفاء الحاكم بأمر الله و القبض على " حميد بن مكى الأطفيحى " و زميله " بركات " اللى اتهمهم بافساد عقول الشباب. لكن بعد وفاة الوزير الافضل امر الخليفه الآمر وزيره المأمون البطائحى بفتح الدار لكن فى سنة 1123 اتقفلت تانى بعد مافشلت فى فى تأدية دورها فى نشر المذهب الاسماعيلى اللى كان مذهب الحكام الفاطميين. فضلت دار الحكمه مقفوله لغاية ماأمر الخليفه الآمر بأحكام الله بفتحها فاتفتجت فى مبنى جديد فى جنوب القصر الشرقى جنب باب تربة الزعفران و اشرف على ادارتها داعى الدعاه ابو محمد بن ادم. و من الوقت ده بقت دار الحكمه المقر الرسمى للدعوه الفاطميه و فضلت تأدى دورها لغاية سقوط الوله الفاطميه على ايد صلاح الدين الأيوبي سنة 1171.
الأتراك العثمانين بعد ما غزو مصر سنة 1517 سرقو كل كتب مكتبة دار الحكمه و نقلوها على تركيا مع المنهوبات اللى نهبوها من مصر.
مصادر تعديل
- جمال الدين الشيال (استاذ التاريخ الاسلامي): تاريخ مصر الاسلامية ( جزئين )، دار المعارف، القاهرة 1966.
- المقريزى : اتعاظ الحنفا بأخبار الائمة الفاطميين الخلفا ( 3 اجزاء)، الهيئه العامه لقصور الثقافه ، القاهره 1999.
- المقريزى : المواعظ و الاعتبار بذكر الخطط و الاثار, مطبعة الادب، القاهرة 1968.
- عواصم مصر ، حسن الرزاز، دار الشعب، القاهرة 1995