السويد

مملكة السويد (بالسويدى: Konungariket Sverige^ⓘ) هى دوله الدول الاسكندناڤيه الموجوده فى شمال اوروپا. السويد مشهوره بالطبيعه الحلوه والنظام الاجتماعى فيها ثابت. السويد عضو فى الاتحاد الاوروبى و فى المجلس الشمالى. بتشترك فى حدودها مع النرويج من الغرب و فينلاندا من الشمال الغربى و بحر كاتيجات و خليج سكاجيراك من الجنوب الغربى. وكمان بتتصل مع الدنمارك بكوبرى اوريسند فى الجنوب.

السويد
السويد علم	السويد شعار
النشيد:النشيد الوطنى السويدى
الاسم الاصلى
جزء من	اسكندنافيا اتحاد اوروبى
البلد	السويد
الارض و السكان
احداثيات	61°N 15°E
القاره	اوروبا
مسطحات مائيه قريبه
اعلى قمه	جبل كيبنيكايس (2097.5 متر و 2110 متر )
المساحه	447425.16 كيلومتر مربع (2022)
عاصمه	ستوكهولم
اللغه رسميه	سويدى
التعداد السكانى	10587710 (ديسمبر 2024)
الذكور	5168880 (2019) 5211232 (2020) 5246680 (2021) 5285164 (2022)
الاناث	5110007 (2019) 5142210 (2020) 5169131 (2021) 5201777 (2022)
عدد سكان الحضر	9015406 (2019) 9108648 (2020) 9190703 (2021) 9280104 (2022)
عدد سكان الريف	1263481 (2019) 1244794 (2020) 1225108 (2021) 1206837 (2022)
متوسط العمر	82.20488 سنه (2015)
الحكم
نظام الحكم	ملكية دستورية
أعلى منصب	كارل الستاشر جوستاف ملك السويد (15 سبتمبر 1973–)
رئيس وزرا السويد	اولف كريستيرسون (18 اكتوبر 2022–)
السلطه التشريعيه	ريكسدوج
التأسيس والسيادة
تاريخ التأسيس	العقد 900
الناتج المحلى الاجمالى
الاجمالى	636856236396 دولار امريكانى (2021)
معامل جينى
الرقم	29.3 (2019)
مؤشر التنميه البشريه
المؤشر	0.947 (2021)
معدل البطاله
متوسط الدخل	50514 دولار امريكانى
اقتصاد
معدل الضريبه الفرديه
معدل الضريبه القيمه المضافه	25 نسبة مئوية
السن القانونيه	18 سنة
بيانات تانيه
العمله	كرونه سويديه
المنطقه الزمنيه
دومين اعلى مستوى	.se
أرقام التعريف البحريه	265، 266
الموقع الرسمى	الموقع الرسمى
ايزو 3166-1 الفا-2
رمز الهاتف الدولى	+46

السويد هيا تالت اكبر دوله فى الاتحاد الاوروبى من المساحه، وعدد سكانها بيوصل لاكتر من 9.2 مليون انسان. السويد كثافتها السكانيه منخفضه وبتوصل لـ 21 انسان لكل كيلومتر مربع، والكثافه بتزيد فى جنوب السويد. حوالين 85 ٪ من السكان بيعيشو فى المناطق الحضريه، والتوقعات بتقول ان الارقام دى هترتفع . ستوكهولم عاصمة السويد واكبر مدينه فيها (عدد سكانها 1.3 مليون انسان فى المناطق الحضريه و 2 مليون مع الضواحى). وتانى وتالت اكبر المدن هى جوتنبرج و مالمو.

السويد ليها نظام ملكى دستورى وكمان نظام برلمانى للحكومه، وليها اقتصاد متطور. السويد كمان المركز الاولى فى العالم فى (Economist's Democracy Index) والمركز السابع فى مؤشر الامم المتحده للتنميه البشريه. السويد عضو فى الاتحاد الاوروبى من 1 يناير 1995، وهيا عضو فى منظمة التعاون والتنميه.

السويد ظهرت كدولة مستقله وموحده فى العصور الوسطانيه. فى القرن السبعتاشر، الدوله وسعت اراضيها وبقت امبراطورية السويد. واكتر الاراضى الى احتلت بره اسكندناڤيا ضاعت من السويد فى القرن التمنتاشر والتسعتاشر. النصف الشرقى من السويد الى هو فينلاندا دلوقتى، احتلتو روسيا سنة 1809، الحرب الاخيره الى دخلتها السويد بشكل مباشر كانت فى سنة 1814، لما السويد اجبرت النرويج بالاسلحه على عمل اتحاد خاص مع السويد الى استمر لحد سنة 1905. ومن الوقت ده السويد فى سلام وبتشتغل بسياسة عدم الانحياز.

جغرافيا

منتزه (پارك) ستورا شوفاليت الوطنى (Stora Sjöfallet)

السويد موجوده فى شمال اوروپا، وموجوده غرب بحر البلطيق وخليج بوثنيا، وليها ساحل طويل، وهى بتبقى الجزء الشرقى من اسكندناڤيا. فى الغرب موجوده مجموعة الجبال الاسكندناڤيه (سكانديرنا)، الى بتفصل يفصل بين السويد و النرويج. السويد بتحدها النرويج فى الغرب، و فينلاندا فى الشمال الشرقى، و بحر سكاجيراك و بحر كاتيجات ومضيق اوريسند فى الجنوب الغربى و بحر البلطيق فى الشرق. كمان ليها حدود بحريه مع الدنمارك و المانيا و پولاندا و روسيا و ليتوانيا و لاتڤيا و استونيا، وبتتصل كمان مع الدنمارك فى الجنوب الغربى بكوبرى اوريسند. السويد بتبقى المركز الخامس و خمسين على العالم من المساحه، والخامس فى اوروپا، هيا اكبر دولة فى شمال اوروپا. ومساحتها اكبر شوى من ولاية كاليفورنيا الامريكيه، هيا تساوى مساحة اوزباكيستان تقريبا. عدد سكان السويد فى سنة 2008 وصل لاكتر من 9.2 مليون انسان. اقل ارتفاع فى السويد هو فى بحيرة هامارشون القريبه من كريستيانستاد وده بيبقى بمعدل 2.4 م تحت مستوى سطح البحر. وارفع نقطه هى جبل كيبنيكايسى (Kebnekaise) بمعدل 2111 م فوق مستوى سطح البحر. السويد ليها 25 محافظه (landskap) متقسمه حسب الثقافه والجغرافيا والتاريخ. مش عشان اسباب سياسية او ادارية. المحافظات دى ممكن تتجمع فى تلات مناطق واسعه هيا نورلاند الشماليه، و سيڤيلاند المركزيه و جوتلاند الجنوبيه. ونورلاند ليها كثافه سكانية منخفضه لكن مساحتها بتساوى حوالين 60 ٪ من مساحة السويد. حوالين 15 ٪ من السويد موجوده فى شمال الدايره القطبيه. جنوب السويد بيتميز بالزراعه، والشمال بتغطيه نسبة كبيره من الغابات. اعلى كثافه سكانيه موجوده فى منطقة سكونيه فى جنوب السويد، و فى وادى بحيرة ميلارين (Mälaren) القريبه من ستوكهولم. جوتلاند (Gotland) واولاند (Öland) بيبقوا اكبر الجزر فى السويد، ڤينيرن (Vänern) و ڤيترين (Vättern) هى اكبر البحيرات فى السويد. وبحيرة ڤينيرن بتبقى اكبر بحيره فى شمال اوروپا وتالت اكبر بحيره فى اوروپا بعد بحيرة لادوجا و بحيرة اونيجا فى روسيا.

المناخ

الجبال الاسكندناڤيه

معظم السويد ذو مناخ معتدل رغم تواجده فى الشمال، ولها اربع فصول متميزة ودرجات حرارة معتدلة على مدار السنة. ممكن تقسيم السويد الى 3 مناطق حسب المناخ، الجزء الجنوبى عنده مناخ محيطى، الجزء المركزى عنده المناخ القارى الرطب، والجزء الشمالى عندها مناخ المناطق شبه القطبية. بيد ان السويد هى اكثر دفئا واكتر جفافا من اماكن اخرى على خط عرض مماثل، و سبب ده اساسا بسبب تيار الخليج. على سبيل المثال، وسط و جنوب السويد عندهما مواسم شتاء دافئة اكثر من اجزاء كثيرة من روسيا و كندا وشمال الولايات المتحدة. علشان لارتفاع خط العرض الشمالي، طول النهار يختلف اختلافا كبيرا. ففى شمال الدايرة القطبية الشمالية، فى وقت ما من الصيف الشمس لا تغرب ابدا، و فى جزء ما من فصل الشتاء الشمس لا ترتفع ابدا. عاصمة ستوكهولم نهارها بيستمر لمدة اكثر من 18 ساعة فى اواخر يونيو، لكن بس حوالى 6 ساعات فى اواخر ديسمبر. معظم السويد عندها ما بين 1،600 الى 2،000 ساعة من اشعة الشمس سنويا. درجات الحرارة تختلف اختلافا كبيرا من الشمال الى الجنوب. الاجزاء الوسطى والجنوبية من البلاد فى الصيف الحار والشتاء البارد، مع ارتفاع درجات الحرارة بمعدل يتراوح بين 20 و 25 درجة مئوية و ادنى مستوى من 12 الى 15 درجة مئوية فى الصيف، متوسط درجات الحرارة من -4 الى 2 درجة مئوية فى الشتاء. فى حين ان الجزء الشمالى من البلاد له اكثر برودة فى الصيف و اطول و ابرد و اثلج فى الشتاء، ومع انخفاض درجات الحرارة اللى كثيرا ما تهبط دون درجة التجمد من سبتمبر لحد مايو. ارتفاع فى درجات الحرارة ممكن ان يحدث بين الحين كذا مره كل عام، ودرجات الحرارة فوق 25 درجة مئوية تحدث فى ايام كثيرة فى فصل الصيف، و ساعات لحد فى الشمال. اعلى درجة حرارة سجلت فى السويد هو 38 درجة مئوية فى مالاليلا فى سنة 1947، فى الوقت نفسه سجلت ابرد درجة حرارة فى اى وقت مضى كان -52.6 درجة مئوية فى فوجاطجالمى سنة 1966. فى المتوسط، معظم السويد يتلقى ما بين 500 و 800 ملم من المطر فى كل عام، ده يخلليه اكثر جفافا من المتوسط العالمي. الجزء الجنوبى الغربى من البلاد يتلقى المزيد من الامطار، وبين 1000 و 1200 ملم، وبعض المناطق الجبلية فى الشمال تقدر بان تتلقى ما يوصل الى 2000 ملم. تساقط الثلوج يحدث بشكل رئيسى من ديسمبر وحتى مارس فى جنوب السويد، فى الفترة من نوفمبر وحتى ابريل فى وسط

اصل الكلمه

اسم "السويد" الحديث من كلمة "Sweoðeod"، المتفرعه من الانجلو ساكسونى ومعناها "الناس السويديون" واصلها بيرجع لكلمة "Svíþjóð" من اللغه النورديه القديمه. الاسم الحالى فى السويدى معناه حرفيًّا "مملكة السويد". اسم "Sweden" بيستخدم فى اكتر اللغات الحديثه، الا الدنماركى و النرويجى وبالطبع السويدى بتستخدم "Sverige". و فى شوية اللغات زى الفينلاندى الى السويد بتتستمى "Ruotsi" و الاستونى كلمة "Rootsi" وهى اسامى بتعتبر مشتقه من الاسم الانجليزى بتاع روسيا، ودوه بيشير للروسيين الى سكنوا المناطق الساحليه السويديه فى التاريخ. لكن مافيش اتفاق على ان "Swedes" و"Sweden" مشتقه من اللغات دى، لكن ممكن اصلها من كلمة "Swihoniz" فى الجرمانى القديم، ومعناها "ملك الشخص" اشارة لقبيلة الشخص الجرمانيه.

حكومه

الاحزاب السياسيه فى السويد بتشكل الحكومه حسب مين كسب الانتخابات.

شوف كمان

• ملوك السويد

مصادر

فيه فايلات فى تصانيف ويكيميديا كومونز عن:

السويد