العسكر
العسكر مدينه بناها العباسيون فى مصر لكي تحل مكان الفسطاط كعاصمه. الفسطاط اللى بناها العرب بعد ما فتحت مصر (642ميلادي) فضلت عاصمة مصر و مقر دواوين العرب و عساكرهم لمدة 113 سنه. الأمويين ما بنوا عاصمه جديده بعد ما تولوا على مصر و فضلت الفسطاط عاصمه لغاية الوالى العباسى صالح بن على و بعدين بنا العباسيين العسكر كضاحيه عسكريه للفسطاط بيعيش فيها الولاه. اتبنت العسكر سنة 752 و فضلت عاصمه لسنة 870.
| ||||
---|---|---|---|---|
البلد | مصر | |||
الارض و السكان | ||||
احداثيات | 30°01′26″N 31°14′52″E / 30.02388889°N 31.24777778°E | |||
الحكم | ||||
التأسيس والسيادة | ||||
تعديل مصدري - تعديل |
مروان بن محمد العروف بمروان الحمار اخر الخلفا الأمويين كان هرب على الفسطاط من جيوش العباسيين فى الشام و راح وراه القومندان العباسى صالح بن على بجبشه فهرب من الفسطاط لكن قبل مايهرب ولع النار فى مبانى فى المدينه و حرق الكوبرى اللى كان بيوصلها بجزيرة الروضه و فى الاخر قبض عليه صالح بن على و قتله فى بوصير و بكده انتهى العصر الأموى و استولى العباسيين على مصر.
الفسطاط بسبب التخريب اللى حصل فيها و كترة عسكر العباسيين ماعدتش نافعه للعباسيين فإبتدى القواد صالح بن على و ابو عون يبنو مدينه جديده فى الحته اللى عسكر فيها عساكرهم فى شمال شرق الفسطاط و عشان كده اتسمت المدينه العسكر ( او المعسكر ). الحته دى كان اسمها " الحمراء القصوى " و كانت عاشت فيها تلت قبايل هى بنو يشكر بن جزيلة من لخم ، و بنو الأزرق و بنو روبيل. القبيلتين الأخرانيين دول كانو من عجم الشام اللى انضمو لعمرو بن العاص لما فتح مصر. لكن مع مرور الزمن اتحولت المنطقه لصحرا فلما وصل العباسيين عسكرو فيها.
اتبنت مدينة العسكر شمال مدينة الفسطاط و كان مكانها شرق حى المدابغ الحالى و جنوب حى زين العابدين المعروف بحى زينهم. فى جنوب العسكر كانت منطقة " كوم الجارح " اللى فيها دلوقتى قناطر العيون و فى شمالها شارع عبد المجيد اللبان (مراسينا سابقاً) لغاية ميدان السيده زينب و فى غربها بين شارع السد و الديوره. العسكر فى الحد ده كانت بتمتد على شط النيل ان النيل اياميها كان اقرب للشرق من موقعه دلوقتى لانه كان بيجرى جنب المرتفع المبنى عليه جامع عمرو بن العاص لكن مع مرور الزمن النيل بعد حوالى 500 متر. الحد الشرقى بتاع المدينه خط تصورى بيمتد من مصطبة فرعون (جنب جامع الجاولى) فى شارع عبد المجيد اللبان لباب السيده نفيسة. متوسط طول الحد الشرقى و الغربى للمدينه 1133 متر و متوسط الحد الجنزبى و الشمالى 1532 و بكده مساحة المدينه كان حوالى اتنين كيلومتر فكانت اكبر شويه من نص مساحة الفسطاط.
اتبنت فى العسكر دار الإماره و ثكن العساكر و جامع اسمه جامع العسكر و مركز للشرطه اتسمت " الشرطه العليا " كتمييز عن " الشرطى السفلى " فى الفسطاط. اذدهرت المدينه و اتبنت فيها اسواق و بيوت كبيره و جناين و حمامات و غيرها و انتشر اسمها بين الناس اللى بقو يقولو " كنا فى العسكر ، و خرجنا من العسكر و اتكتب فى العسكر " على حد وصف المقريزى. بمرور الايام اتصلت العسكر بالفسطاط و بقو الاتنين بيشكلو مدينه واحده. الوالى و العساكر سكنو فى العسكر لكن عامة الناس فضلو ساكنين فى الفسطاط و ما اتسمحش للناس بالبنا فى العسكر إلا فى سنة 851 فى وقت ولاية السرى بن الحكم يعنى بعد 67 سنه من بداية بناها. شوارع العسكر كانت زى شوارع الفسطاط ضيقه و متعرجه و مبانيها برضه زى الفسطاط كانت واطيه و ضيقه. و زى الفسطاط و القطائع اللى اتبنت بعدها العسكر ماكانلهاش اسوار.
ولاة العباسيين سكنو فى العسكر 118 سنه و كان عددهم 65 والي و فضلت العسكر عامره بالمبانى و الاسواق فى عصر الدوله الطولونيه اللى بنت مدينة القطائع و الدوله الفاطميه اللى بنت القاهره. لكن بعد ما بنى احمد بن طولون مدينة القطائع اتنسى اسم " العسكر " والناس مابقوش بيذكرو اسمها إلا فى النادر. العسكر هى المدينه الوحيده فى منطقة القاهره اللى مافضلش منها حاجه.
الفسطاط | من 752 - ل 870 | القطائع |
انظر ايضا
تعديلسبب التسميه
تعديلمشاهير العسكر
تعديلشوف كمان
تعديلمصادر
تعديللينكات برانيه
تعديل- العسكر معرف مخطط فريبيس للمعارف الحره (الإنجليزية)
مصادر
تعديل- جمال الدين الشيال (استاذ التاريخ الاسلامي): تاريخ مصر الاسلامية ( جزئين )، دار المعارف، القاهرة 1966.
- حسن الرزاز ، عواصم مصر ، دار الشعب، القاهرة 1995
- المقريزى : المواعظ و الاعتبار بذكر الخطط والأثار، مطبعة الادب، القاهرة 1968.
- على مبارك ، الخطط التوفيقية الجديدة لمصر والقاهرة، المطبعه الاميريه ، بولاق 1306هـ