هيباتيا
هيپاتيا Hypatia او هوپاتيا او هيپاتيا السكندريه (يونانى: Ὑπατία |Hypatía|, فى اليونانى القديم نطق Υ كان [y] بين ى و و ; انجليزى: Hypatia of Alexandria, نطق: /haɪˈpeɪʃə/) (اتولدت بين 350 - 370م و اتوفت مارس 415م) هى عالمه و فيلسوفه مصريه من اسكندريه, مصر,[1][2] استاذة رياضيات و فلك و فلسفه [3] (فيه مصادر تانيه بتوصفها انها يونانيه[4][5]) عاشت فى اسكندريه, ”مصر الرومانيه“ (Ægyptus), من اتباع الافلاطونيه الجديده (Neoplatonism) و بنت الفيلسوف ثيون (يونانى: Θέων |Théon|). اشتهرت بذكائها و جمالها و وقعت ضحية پارابلانى parabalani (حرس و شغالين الكنيسه)بقيادة معلم فى الكنيسه اسمه پيتر اتربصو ليها و هى خارجه من صالة الدرس و شدوها من كارتتها و خدوها عند مقر البطريرك فى سيزاريوم اسكندريه و عروها و عوروها بصدف و حجاره و ربطوها بحبال فى ايديها و شعرها و ربطو الحبال فى كارتتها و سحلوها فى الشوارع و قطعوها حتت و ولعو فى خشب و حرقوها بتهمة عدائها للمسيحيه
| ||||
---|---|---|---|---|
(باللغه يونانى قديم: Ὑπᾰτία) | ||||
، و | ||||
معلومات شخصيه | ||||
الميلاد | سنة 360 | |||
الوفاة | مارس 415 (54–55 سنة) | |||
مواطنه | امبراطوريه بيزنطيه | |||
الاب | ثيون الاسكندرانى | |||
الحياه العمليه | ||||
اتعلمت عند | هيروكليس اوف اليكساندريا | |||
تلاميذ مشهورين | سينيسيوس | |||
المهنه | فيلسوفه ، وعالمة فلك ، وكاتبه | |||
اللغات المحكيه او المكتوبه | لغه يونانى قديم | |||
مجال العمل | فلك ، ورياضيات ، وفلسفه | |||
اتأثرت بـ | افلاطون ، وافلوطين ، واريسطو ، وثيون الاسكندرانى ، وديوفانتوس الاسكندرى ، وكلاوديوس بطليموس | |||
التيار | افلاطونيه جديده | |||
تعديل مصدري - تعديل |
قتل هيپاتيا
تعديلهيپاتيا كانت مروحه بيتها بكارتتها پارابلانى parabalani (موظفين و شغالين تبع الكنيسه) بقيادة معلم فى الكنيسه اسمه پيتر شدوها من كارتتها و خدوها عند سيزاريوم اسكندريه ( مكانه دلوقت ميدان سعد زغلول فى اسكندريه واللى حواليه) و عروها و جرحوها بصدف و حجاره و ربطو حبال فى شعرها و ايديها و ربطو الحبال فى كارتتها و سحلوها فى شوارع اسكندريه و قطعوها حتت و ولعو خشب و حرقوها دا كان فى مارس 415. بدون بامر كنيسه و لا بامر بابا كلوروس
أسباب قتل هيپاتيا
تعديلاسباب قتل هيپاتيا ان ليها شعبيه و بتقنع الناس يسيبو المسيحيه و صاحبة حاكم اسكندريه و انها اقنعت حاكم اسكندريه يسيب المسيحيه و يبقا افلاطونى زيها و كمان ما يتصالحش مع كيرلس الاول (بابا الاسكندريه) و كمان انتقام لموت راهب اسمه امونيوس اتعذب و اتقتل لما اتمسك عشان رما حجر علا راس حاكم اسكندريه.
تأثير قتل هيپاتيا
تعديلفيه ناس بتقول ان قتل هيپاتيا Hypatia بيعلّم بداية نهاية الحضاره اليونانيه الرومانيه فى اسكندريه و مصر . فيه ناس تانيه بتقول ان الحضاره اليونانيه الرومانيه استمرت فى اسكندريه و مصر لغاية غزو العرب مصر .
اعتُبرت هيباتيا، الفيلسوفة وعالمة الفلك، أول امرأه فى التاريخ تصنع اسم كعالمة رياضيات مشهورة - وكمان كأول عالمة اغتالها متطرفون دينيون فى كتابه (Historia Ecclesiastica) تاريخ الكنيسة)،[9][10] كتب سقراط:[9]
"كان فيه ست فى الاسكندرية تدعى هيباتيا، هيا بنت الفيلسوف ثيون. كانت بارعة فى تحصيل كل العلوم المعاصرة،و ده جعلها تتفوق على كل الفلاسفة المعاصرين لها، كانت تقدم تفسيراتها وشروحاتها الفلسفية، خاصة فلسفة أفلاطون لمريديها اللى قدموا من كل المناطق، و تواضعها الشديد ما كانتش تهوى الظهور قدام العامة. رغم ذلك كانت تقف قدام قضاة المدينة وحكامها بدون ما تفقد مسلكها المتواضع المهيب اللى كان يميزها عن سواها، اللى أكسبها احترامهم وتقدير الجميع لها. كان والى المدينة (اورستوس) فى مقدمة دول اللى كانو يكنون ليها عظيم الاحترام.
ملاحظات
تعديل- ↑ Hypatia, w:en:Encyclopædia Britannica: "Egyptian Neoplatonist philosopher who was the first notable woman in mathematics."
- ↑ Columbia Encyclopedia, Hypatia Archived 2009-04-19 at the Wayback Machine citation:Alexandrian Neoplatonic philosopher and mathematician
- ↑ Toohey, Sue (2003). "The Important Life & Tragic Death of Hypatia". Skyscript.co.uk. اطلع عليه بتاريخ 2007-12-09.
- ↑ Mueller، I. (1987). Women of Mathematics: A Biobibliographic Sourcebook. New York: Greenwood Press.
{{استشهاد بكتاب}}
: الوسيط غير المعروف|coauthors=
تم تجاهله يقترح استخدام|author=
(مساعدة) - ↑ 1. Groundbreaking Scientific Experiments, Inventions, and Discoveries, Krebs. 2. The Woman Citizen By Horace Adelbert Hollister.3. Russian Women's Studies: Essays on Sexism in Soviet Culture 4.Available Means: An Anthology of Women's Rhetoric
- ↑ Women Philosophers in the Ancient Greek World: Donning the Mantle, by Kathleen Wider. Hypatia © 1986 Indiana University Press p. 49-50
- ↑ Mangasarian, Mangasar Mugurditch. The Martyrdom of Hypatia, 1915
- ↑ Christian Wildberg, in Hypatia of Alexandria - a philosophical martyr, The Philosopher's Zone, ABC Radio National (4 April 2009).
- ↑ أ ب
"Historia ecclesiastica | work by Socrates | Britannica". مؤرشف من الأصل في 2021-12-22. اطلع عليه بتاريخ 2022-02-14.
{{استشهاد ويب}}
: صيانة الاستشهاد: BOT: original URL status unknown (link) - ↑ "Historia Ecclesiastica: Ab Anno 633 Usque Ad Annum 726,…". اطلع عليه بتاريخ 2022-02-14.
مصادر
تعديل- حسين فوزى: سندباد مصرى، جولات فى رحاب التاريخ، دار المعارف، القاهرة 1990
- الموسوعة الثقافية، مؤسسة فرانكلين للطباعة والنشر، القاهرة - نيو يورك 1972