صلاح ذو الفقار

صلاح ذوالفقار (18 يناير 1926 - 22 ديسمبر 1993) كان ممثل ومنتج سينمائى مصرى كبير. هو من أشهر ممثلين مصر. ابتدا حياته العمليه ظابط بوليس واتجه بعدها للسينما سنة 1956. واشتغل منتج سينمائى وممثل سينمائى ومسرحى واذاعى وتليفزيونى. ذو الفقار له 10 افلام كممثل و 5 افلام كمنتج فى افضل 100 فيلم فى تاريخ السينما المصريه.

صلاح ذو الفقار
(بالمصرى: صلاح ذو الفقار)
معلومات شخصيه
اسم الولاده	(بالمصرى: صلاح الدين أحمد مراد ذو الفقار)
الميلاد	18 يناير 1926   المحله الكبرى
الوفاة	22 ديسمبر 1993 (67 سنة)  القاهره
مكان الدفن	القاهره
مواطنه	مصر
الطول
الزوجة	شاديه زهرة العلا (1957–1958)
ابناء	منى ذو الفقار ،  وأحمد ذو الفقار
الاب	أحمد مراد بك ذو الفقار
مناصب
مدير
في المنصب 1957  – 1962
الحياه العمليه
المدرسه الام	اكاديمية الشرطة (مصر)
المهنه	ممثل افلام ،  ومنتج افلام ،  وممثل مسرح ،  وممثل تيليڤزيون ،  وممثل
اللغه الام	اللغه المصريه الحديثه
اللغات المحكيه او المكتوبه	اللغه المصريه الحديثه ،  وانجليزى ،  ولغه فرنساوى
الرياضه	ملاكمه
المواقع
IMDB	صفحته على IMDB
السينما.كوم	صفحته على السينما.كوم

بداية حياته

اتولد صلاح الدين أحمد مراد ذو الفقار فى مدينة المحلة الكبرى لأبوين من القاهرة وتحديدا من حى العباسية. فوالده الأميرالاى (عميد) أحمد بك مراد ذوالفقار كان من كبار رجال وزارة الداخلية. ووالدته نبيلة هانم ذو الفقار كانت ست بيت. و كان صلاح متفوق فى دراسته و كان رياضى و هو واحد من أبطال مصر فى الملاكمة و اخد بطولة كأس الملك فى الملاكمة (وزن الريشة) سنة 1947. دخلصلاح ذو الفقار فى البداية بكلية الطب جامعة الإسكندرية وده عشان يرضى ابوه لانه كان يتمنى ان صلاح يبقى دكتور زى جده. بعد مرض ابوه، حوّل صلاح اوراقه لأكاديمية البوليس (كلية البوليس) عشان يكون جنبه واتفوق فيها علميا ورياضيا.

شغله فى الشرطه

اتخرج صلاح ذو الفقار من اكاديمية البوليس (كلية البوليس) فى سنة 1946، وبعدين اشتغل فى مديرية أمن المنوفية وبعدها فى مصلحة السجون وبالتحديد سجن مصر واشتغل مدرس فى اكاديمية البوليس من سنة 1949.

علاقته بالسادات

كان صلاح ذو الفقار بيشتغل ضابط فى سجن مصر و كان محمد أنور السادات مسجون فى الوقت ده بسبب قضية اغتيال امين عثمان، و كان هو الضابط المسئول فى السجن. صلاح ذو الفقار كان مؤمن فى قرارة نفسه ببطولة محمد أنور السادات و أنه قام بدور وطنى تجاه بلده رغم انه مسجون وصلاح هو الضابط المكلف بحراسته هو وبقية المتهمين فى القضية الا انه كان بيساعدهم ويعاملهم معاملة كويسة لانهم مساجين سياسيين ولانه مقتنع انهم اتسجنوا بسبب حبهم لوطنهم.

وكان صلاح بيجيب معاه الاكل والجرائد والسجاير للسادات، وساعد أسرته كتير عشان ياخدوا تصريح بالزيارة للاطمئنان عليه.

معركة الإسماعيليه 1952

اليوزباشى صلاح ذو الفقار كان واحد من أبطال معركة الاسماعيليه اللى قامت يوم 25 يناير 1952 واللى ظهر فيها بسالة وشجاعة رجال الشرطه المصريه ضد المحتل البريطاني. فى اليوم ده تم حصار قسم البوليس الصغير المجاور لمبنى محافظة الاسماعيليه على ايد قوات الجنرال البريطانى أكسهام وكانوا 7000 عسكرى إنجليزى متزودين بالاسلحه والدبابات ومدافع الميدان فى الوقت نفسه كان عدد العساكر والظباط المصريين مايزيدش عن 800 عسكرى فى الثكنات و 80 عسكرى فى مبنى القسم والمحافظة معاهم تسليح ضعيف مش اكتر من البنادق القديمة.

صورة لصلاح ذو الفقار ايام خدمته فى البوليس سنة 1952

رغم كده صمد رجال البوليس فى المعركة دى وقاوموا بشجاعة و أستشهد منهم 50 عسكرى وبقى 30 على قيد الحياة لكن مصابون ورغم كده فضلوا يقاوموا القصف لغاية ما نفذت ذخيرتهم

بعد أنهيار جدران القسم ومبنى المحافظة طلب الإنجليز من العساكر والظباط المصريين الخروج من القسم مستسلمين رافعين ايديهم. رفضوا الاستسلام وقرروا المقاومة لاخر نقطة دم وصنعوا بشجاعتهم ملحمة فداء ووطنية فى حب مصر و كان صلاح ذو الفقار الظابط الصغير واحد من الظباط الصامدين فى الموقعة الشهيرة دى سنة 1952. وبقى اليوم ده 25 يناير من كل سنة عيد البوليس.

العدوان الثلاثى

لما قامت حرب العدوان الثلاثى على مصر فى اكتوبر 1956. أخذ صلاح ذو الفقار زمام المبادرة بقيادة 19 من طلابه فى أكاديمية البوليس واتطوعوا ككوماندوز مع المقاومة ضد الهجوم الثلاثى للجيوش البريطانية والفرنسية والإسرائيلية. اخد صلاح ذو الفقار نوط الواجب العسكرى من الطبقة الأولى من الرئيس جمال عبد الناصر تقدير لدوره الوطني.

بدايته فى السينما

كان صلاح بيروح يحضر التصوير و هو صغير مع اخواته الكبار محمود ذو الفقار وعز الدين ذو الفقار اللى كانو مخرجين وظهر فى فيلمين و هو صغير من اخراج اخوه الكبير محمود ذو الفقار. فى سنة 1955 حاول المخرج عز الدين ذوالفقار اخو صلاح الكبير إقناعه بالتمثيل، لكن بحكم طبيعة شغله كان صلاح شايف انه مستحيل وزارة الداخلية هاتوافق على شغله فى السينما. لكن مع الحاح اخوه عز الدين عليه عشان يمثل فى السينما وترشيح صلاح لدور بطولة ادام شادية فى فيلم عيون سهرانه. وافق صلاح وقدم طلب لوزير الداخلية وفعلا قِدِر صلاح ذو الفقار ياخد تصريح استثنائى من وزير الداخلية للتمثيل فى الفيلم.

ابتدا صلاح ياخد دروس فى الالقاء مع الفنان عبد الرحيم الزرقانى و كان أول فيلم ليه فى السينما هو عيون سهرانه سنة 1956، بعدها عمل صلاح ذو الفقار دور حسين ابن الريس عبد الواحد فى فيلم رد قلبى سنة 1957 بخفة دم وبساطة و كان الدور ده هو بداية الشهرة والنجومية. انهالت عليه سيناريوهات الافلام بعد فيلم رد قلبى ومالقاش حل غير الاستقالة من وزارة الداخلية واتوافق عليها لكن علشان لسجله الحافل فى 11 سنة هيا فترة شغله فى البوليس، تم ترقية صلاح ذو الفقار لرتبة مقدم واحالته للمعاش بقرار استثنائى من وزير الداخلية وقتها زكريا محيى الدين.

اول ما خرج من الشرطه، اتعين صلاح ذو الفقار مدير تنفيذى لمنظمة الشعوب الأفريقيه والآسيويه واللى كان رئيسها فى الوقت ده محمد أنور السادات، لكنه ماستمرش كتير فى المنصب لانشغاله بادارة شركة الانتاج اللى اسسها مع اخوه عز الدين.

نجوميته

اتجه صلاح ذو الفقار بعد كده للسينما بقوة وسطع نجمه فى سماء الوطن العربى كله واتعددت ادواره و حققت افلامه نجاح كبير كممثل ومنتج واشتغل مع اغلب نجمات السينما المصريه فى عصرها الذهبي. اخد صلاح ذو الفقار كتير من الجوايز والتكريمات عن ادواره فى السينما طول مشواره الفني.

صلاح ذو الفقار وسعاد حسنى فى مال وستات (1960)

فى سنة 1959 قدم صلاح ذو الفقار 5 أفلام منها بطولته لفيلم ستات محرمات ادام هدى سلطان وفيلم حب لحد العباده ادام تحيه كاريوكا و أدى دور بطولة فى فيلم مهم هو فيلم الرجل الثاني.

حقق صلاح ذو الفقار نجاح فى فترة الستينات بمجموعه من الأدوار المتنوعة، مثلا؛ فيلم مال وستات من إخراج حسن الإمام سنة 1960 وموعد فى البرج (1962) وشاركه بطولة الفيلمين الممثلة سعاد حسني. وفى سنة 1961 قام ببطولة افلام موعد مع الماضى ووحيده ادام مريم فخر الدين. وفى سنة 1963 عمل دور عيسى العوام فى الناصر صلاح الدين ببراعة. والسنة اللى بعد كده كان دور الدكتور حموده، دكتور فى حتي، فى فيلم الايدى الناعمه كوميدى و حقق نجاح جماهيري، و كان الفيلم اتعرض فى الدوره 14 من مهرجان برلين السينمائى الدولى سنة 1964. قام صلاح ذو الفقار ببطولة الفيلم الرومانسى اغلى من حياتى سنة 1965 من إخراج محمود ذو الفقار و حقق نجاح جماهيرى ونقدى واخد عنه جايزة الدولة فى التمثيل و كان بداية الثنائى الأشهر مع شادية فى أفلام مراتى مدير عام وعفريت مراتى وكرامه زوجتى واخد عنه ذو الفقار جايزة الدولة الاولى فى التمثيل واخر فيلم لصلاح ذو الفقار وشادية كان لمسة حنان سنة 1971. بعد المرحلة دى قام صلاح ذو الفقار ببطولة أفلام ادت الفرصة لجيل جديد من الممثلات فى أفلامه فى فترة السبعينات زى نيللى وميرفت أمين ونجلاء فتحى أولها فيلم صباح الخير يا زوجتى العزيزه سنة 1969.

بدأ صلاح ذو الفقار فترة السبعينات بدور أمين عاكف فى فيلم غروب وشروق سنة 1970 كمان فيلم ست زوجى وفيلم برج العذراء للمخرج محمود ذو الفقار،. فى سنة 1971 قام ببطولة فيلم التشويق والجريمة القتلة و حقق نجاح فى شباك التذاكر وقت عرضه على شاشات السينما.

مع زبيده ثروت فى الرجل الاخر (1973)

قام صلاح ذو الفقار ببطولة فيلم قصير بعنوان ساحره مع فاتن حمامة سنة 1971 بردو وسافر صلاح ذو الفقار لسوريا ولبنان واشتغل فى افلام كتير هناك منها فيلم باريس والحب سنة 1972 مع صباح. و إجتمع تانى مع سعاد حسنى فى فيلم الناس والنيل من إخراج يوسف شاهين سنة 1972 ونفس السنة دعوه للحياه، وشاركه فيه ميرفت امين وفيلم رجال بلا ملامح فى نفس السنة مع ناديه لطفى. قام ببطولة أفلام الرجل الآخر سنة 1973 ودنيا سنة 1974. وكمان قيامه بدور حافظ الراجل الفاسد فى فيلم المذنبون سنة 1975. لعب صلاح ذو الفقار دور ظابط المباحث فى الرغبة والثمن سنة 1978 وقام ببطولة مسافر بلا طريق سنة 1978، ولعب دور ملاك فى فيلم خطيئه ملاك سنة 1979.

ابتدا صلاح ذو الفقار يعمل ادوار مختلفة تناسب المرحلة السنية الجديدة زى بطولته لفيلم زياره سريه سنة 1981، وعمل دور قاضي، واخد عنه جايزة الدولى الاولى فى التمثيل. وقام ايضاً باداء دور مركب فى فيلم لحظه ضعف فى نفس السنة و كان فيلم الطاووس مع نور الشريف وليلى طاهر ورغده و إخراج كمال الشيخ سنة 1982 محطة مهمة لانه حقق نجاح جماهيرى ونقدى واخد صلاح جايزة الدولة فى التمثيل عن دوره فى الفيلم. وكمان عمل دور الشيخ حسونة فى فيلم وداعا بونابرت للمخرج يوسف شاهين سنة 1985. ابتدا صلاح ذو الفقار مرحلة جديدة من النضج الفنى فى مشواره فى السينما و هو فى اواخر الخمسينيات من عمره، ابتدا يدَوَّر على النصوص الأدبية لاكبر كتاب فى مصر وفعلا لقى اللى كان عايزه و كان فيلمه من فضلك واحسانك عن قصة الأديب المصرى العالمى نجيب محفوظ سنة 1986 بداية لأفلام زى اسف للازعاج سنة 1988 عن قصة الكاتب انيس منصور وفيلم الا ابنتى عن قصة الكاتب إحسان عبد القدوس سنة 1992 و أخيرا فيلم وزير فى الجبس عن قصة الكاتب فتحى غانم فى سنه 1993. وله بردو أفلام كوميدية زى المليونيره الحافيه فى سنه 1987. وكمان الاسطى المدير سنة 1988، وفى نفس السنه قام ببطولة فيلم ايام الرعب للمخرج سعيد مرزوق وعمل صلاح ذو الفقار فيلم الجريمة لعبة الاشرار اخراج هنرى بركات و حقق ايرادات عالية لما اتعرض فى السينمات سنه 1991. جذب المسرح صلاح ذو الفقار بقوة وقام ببطولة مسرحيات كتيرة طول مشواره الفنى منها رصاصة فى القلب (1964) عن رواية الأديب توفيق الحكيم وكمان مسرحية روبابيكيا (1967) ادام تحيه كاريوكا ومحترم لمدة شهر (1982) ومسرحية اليوم المفقود مع ليلى طاهر فى سنة 1988.

وكان لصلاح ذو الفقار نصيب من العمل العام لما كسب انتخابات و كسب بمنصب وكيل نقابة المهن التمثيلية سنة 1986 وحل مشكلات كتير وده اخد كتير من وقته. فِضِل يشتغل صلاح ذو الفقار لآخر يوم فى حياته. وقام ببطولة أعمال تليفزيونية كتيره منها رجوع الروح وافواه وارانب سنة 1978 ومفتش المباحث سنة 1982 وحساب السنين سنة 1989 وطبعا أشهرها مسلسل عيلة الاستاذ شلش سنة 1990 واللى حقق نجاح جماهيرى لما اتعرض على شاشة التليفزيون المصري. و كانت أفلام حرامية خمس نجوم، الطريق الى ايلات والارهابى آخر أعماله وكلها اتعرضت بعد وفاته. لعب صلاح ذو الفقار كل الأدوار و كان اداءه دايما فيه خفة ظل.

القابه

• فارس الاحلام
• العبقرى
• الوسيم
• خفيف الظل

انتاج سينمائى

ابتدا صلاح ذو الفقار مشواره فى الإنتاج السينمائى بمشاركة اخوه الكبير عز الدين ذو الفقار فى انشاء شركة افلام عز الدين ذو الفقار فى سنه 1958، وانتجوا أفلام بين الأطلال سنة 1959 وبقى من افضل 100 فيلم فى مئوية السينما المصرية وفى نفس السنة الرجل التانى وملاك وشيطان والرباط المقدس سنة 1960 وصراع الابطال سنة 1962 وبقى من افضل 100 فيلم فى مئوية السينما المصرية.

وفى سنة 1962، اسس شركة افلام صلاح ذو الفقار، بعد كده أنتج 3 أفلام منهم فيلمين بمشاركة رمسيس نجيب وهما أنا الهارب بطولة فريد شوقى وفيلم رسالة من امرأه مجهوله. و أنتج فيلم موعد فى البرج من بطولته وكلهم حققوا نجاح فى شباك التذاكر.

صلاح ذو الفقار

كان صلاح ذو الفقار بيدافع عن المرأه فى افلامه وانتج أكتر من فيلم انصفوا المرأه المصريه، منها فيلم مراتى مدير عام واللى أنصف البطلة وسمح انها تكون مدير على الرجل وبقى من افضل 100 فيلم فى مئوية السينما المصرية. وله كمان فيلم 3 حرامية سنة 1966 واللى بيحكى 3 قصص لتلات حرامية فى انتظار الحكم من القاضى وشارك صلاح ذو الفقار بالتمثيل فى قصة منهم هيا سارق الدهب ادام هند رستم.

وفى سنة 1969 أنتجت شركة افلام صلاح ذو الفقار لشادية فيلم شيئ من الخوف من إخراج حسين كمال و أثار ضجة كبيرة فى مصر وقتها وتم منع عرض الفيلم واتفرج عليه الرئيس جمال عبد الناصر وسمح بعرضه و حقق نجاح وبقى من افضل 100 فيلم فى مئوية السينما المصرية.

أنتج صلاح ذو الفقار فيلم رحلة عذاب فى سنة 1972 وصدر فى سينمات سوريا ولبنان. و سنة 1973 كان صلاح منتج منفذ للفيلم القصير أغنيه الموت بطولة فاتن حمامة سنة واللى ناقش قضية التار فى الصعيد وفى نفس السنة أنتج وشارك فى بطولة فيلم الرجل الآخر. انتجت شركة افلام صلاح ذو الفقار لفاتن حمامه فيلم أريد حلا (1975) و حقق نجاح جماهيرى ونقدى وساهم فى تغيير قانون الاحوال الشخصية فى مصر فى الوقت ده لصالح المرأة وصلاح اخد عنه جايزة الدولة فى الإنتاج وبقى الفيلم ده كمان من افضل 100 فيلم فى مئوية السينما المصرية.

تجربته مع العالميه

شارك صلاح ذو الفقار فى اكتر من فيلم عالمى أولها فيلم سر أبو الهول سنة 1964 و هو فيلم إيطالى وده بعد ما رشحه مخرج الفيلم دوشيو تيسارى عشان الفيلم كان بيتصور فى مصر. وشارك كمان فى فيلم الفرسان و هو فيلم إنجليزى وقام بدور صلاح الدين الايوبي.

آخر مشاركة عالمية لصلاح ذو الفقار كانت فى فيلم مكسيكى اسمه نفرتيتى واخناتون للمخرج المكسيكى راول ارايزا وانتاج سنة 1973 مع جيرالدين تشابلن وقام صلاح ذو الفقار بدور حور محب ملك مصر فى مصر القديمة.

الطريف فى الموضوع ده انه بعد ما اتعرض فيلم سر أبو الهول، طلب دوشيو تيسارى مخرج الفيلم من صلاح ذو الفقار انه يسافر ايطاليا ويشتغل فى السينما الايطاليه ولكنه رفض وفضل الاستمرار فى مصر.

حياته الخاصه

اتجوز صلاح ذو الفقار أربع مرات فى حياته. اتجوز من السيدة نفيسة بهجت سنة 1947 هيا أم اولاده احمد ومنى وفِضلِت مراته لحد وفاتها سنة 1988 وله منها تلات احفاد هما كريم ذو الفقار وصلاح ذو الفقار وانجى بدوي. أما جوازه التانى فكان من الممثلة زهرة العلا و كان جواز ماستمرش كتير وانتهى بالطلاق.

كانت قصة الحب اللى جمعت بينه وبين المطربة والممثلة شادية هيا الأشهر فى مصر واتجوزوا فى سنة 1964 وقت تصوير فيلم أغلى من حياتى وكونوا مع بعض ثنائى فنى قدموا من خلاله كتير من الافلام السينمائية الناجحة و أنتج ليها أكتر من فيلم منها فيلم مراتى مدير عام وشيء من الخوف. وانتهى الجواز ده بالطلاق بعد 7 سنين. وبعدين اتجوز من مراته الاخيرة بهيجة واستمر جوازه منها لحد وفاته.

اعماله

مقال اصلى :اعمال صلاح ذو الفقار

شارك صلاح ذو الفقار فى اكتر من 250 عمل فنى سينمائى، مسرحى، تليفزيونى، واذاعى.

رصيده السينمائى يعدّى 130 فيلم ما بين ممثل او منتج واشتغل مع أغلب نجمات السينما المصريه فى عصرها الدهبى وقام ببطولة اكتر من 70 مسلسل تيليڤيزيونى و 20 مسرحيه واكتر من 30 مسلسل اذاعى. امتد مشواره الفنى الحافل من سنة 1956 لغاية وفاته فى سنة 1993.

الجوايز

صلاح ذو الفقار فى تكريمه من الرئيس محمد انور السادات

حصل على جوايز كتير، منها:

• نوط الواجب العسكرى من الطبقه الأولى من الرئيس جمال عبد الناصر تقديرا لدوره الوطنى فى معارك العدوان الثلاثى سنة 1956.
• جايزة احسن ممثل عن دوره فى فيلم الايدى الناعمه سنة 1964.
• جايزة احسن ممثل عن دوره فى فيلم اغلى من حياتى سنة 1965.
• جايزة احسن منتج عن فيلم مراتى مدير عام فى سنة 1966.
• جايزة احسن فيلم من مهرجان المركز الكاثوليكى للسينما عن فيلم مراتى مدير عام فى سنة 1966.
• جايزة الدولة الأولى فى التمثيل عن دوره فى فيلم كرامة زوجتى سنة 1967.
• جايزة احسن منتج عن فيلم أريد حلا فى سنة 1975.
• شهادة تقدير من الرئيس محمد أنور السادات فى عيد الفن سنة 1979.
• جايزة الدولة الأولى فى التمثيل عن دوره فى فيلم زيارة سرية سنة 1981.
• جايزة الدولة الأولى فى التمثيل عن دوره فى فيلم الطاووس سنة 1982.
• جايزة لجنة التحكيم الخاصة من مهرجان القاهرة السينمائى الدولى سنة 1991.
• تكريم عن مجمل أعماله من المهرجان القومى للسينما المصرية سنة 1994.

وفاته

اتوفى صلاح ذو الفقار فى يوم 22 ديسمبر سنة 1993 فى مستشفى البوليس بالقاهرة عن عمر 67 سنه بعد أزمة قلبية مفاجئة خلال تصوير فيلم الارهابى.

بوابة مصر