حملة الاطفال الصليبيه

حملة الاطفال الصليبيه (بالفرنساوى: Croisade des enfants ، بالالمانى: Kinderkreuzzug ، بالانجليزى: Children's Crusade)، اسم لحملتين صليبيتين ، واحده من فرنسا و التانيه من المانيا قادوا اطفال فى سنة 1212.

حملة الاطفال الصليبيه
جزء من حملات صليبيه   تعديل قيمة خاصية جزء من (P361) في ويكي بيانات
 
خرجت حملات الاطفال من كولونيا و پاريس - خريطه بتوضح خط سيرهم.

مع ان الحملات دى ماكانتش منظمه زيها زى الحمله الصليبيه الشعبيه اللى قامت قبل الحمله الصليبيه الاولى ، و فى المانيا هدفها كان تبشيرى مش عسكرى لكن بتتنسب للحملات الصليبيه .[1] التبشير فى فرنسا ابتدا قبل التبشير فى المانيا لكن الحمله الالمانيه خرجت قبل الفرنسيه، و بتقول مصادر ان عدد المشاركين فى الحملات دى وصل ل20.000 (فى فرنسا) و 30.000 (فى المانيا) ولد و بنت ، و ان البنات كانو لابسين هدوم صبيان [2]

بالرغم من كده المؤرخين الغربيين مااتكلموش عن الحملات دى كتير و فيه مؤرخين و باحثين شككو فى انها حصلت فعل او ان اللى شاركو فيها كانو بجد اطفال .[3] ، و ده بالرغم من ان المصادر التأريخيه الغربيه اللى عاصرت الاحداث او نقلت عن اللى عاصروها اتكلمت وحكت عنها و من جهه تانيه مؤرخين الحروب الصليبيه الكبار زى ستيفين رونسيمان و چوناثان ريلى سميث و هانز ابيرهارد ماير ، و غيرهم اتكلمو عنها كحقايق تاريخيه مش مجرد قصص من الخيال ، ممكن تكون فيه زيادات خياليه هنا و هناك لكن العمود الفقرى للقصه مش من صنع الخيال. حصول احداث زى دى ماكانش حاجه مستحيله فى عصور ساد فيها الجهل و الفقر و التطرف الدينى.[4] المصادر المصريه و الشرقيه من جهتهم ما ذكروش حاجه محدده لكن ذكرو ان الفتره دى كانت مليانه معارك وصراعات بين المسلمين و الصليبيين و ان كانت فيه علاقات صحابيه قويه بين الملك العادل (حكم 1200-1218) فى القاهره و تجار من چنوه [5]

وليام الخنزير William Porcus و هيو الحديدى Hugo Ferreus كانو من الاسامى اللى اشتهرت و ارتبطت بحملة الاطفال الصليبيه.

الخلفيه

 
اوربان التانى بيدشن الحروب الصليبيه فى كليرمونت 1095

فى سنة 1095 دشن البابا اوربان التانى الحروب الصليبيه ضد المسلمين لتحرير بيت المقدس منهم. بيت المقدس او اورشليم اعتبرتها الكنيسه اللاتينيه ورث من المسيح و البيزنطيين استولى عليه المسلمين سنة 638 من مش وجه حق و دمرو القبر المقدس سنة 1009 [6] ، و بالتالى الواجب محاربتهم فى حرب مقدسه و عادله ما بتناقضش تعاليم المسيحيه. قبل ما تقوم الحمله الصليبيه الاولى المنظمه قامت حملات شعبيه فشلت فى الوصول للأراضى المقدسه بعد ما قضى عليها الترك فى اسيا الصغرى. الحمله الصليبيه الاولى اللى قادها امرا و قواد عسكريين نجحت فى الاستيلاء على القدس سنة 1099 و اسس الصليبيين مملكة بيت المقدس ، لكن فى سنة 1187 قدر المسلمين انهم ينظمو نفسهم و استرجعو القدس بقيادة صلاح الدين الأيوبى. وقوع بيت المقدس فى ايد المسلمين كان نكبه كبيره على الكنيسه اللاتينيه و قامت الحمله الصليبيه التالته ( 1189 - 1192 )، و بعدها حملة الملك هنرى الساتت ( 1195 ) ، و الحمله الصليبيه الرابعه ( 1202-1204 ) لكن الحملات دى فشلت و فضلت القدس فى ايد المسلمين و فضلت دعوات استرجاعها منهم تتردد فى نواحى اوروبا.

فى نص القرن التلتاشر فكرة " الفقر المقدس " انتشرت فى شمال فرنسا و غرب المانيا ، و مع زيادة الحركه التجاريه و عدد السكان و الضرايب على الفقرا فى الفتره دى ، ظهرت فى فرنسا و المانيا طبقه جديده من القرويين الفقرا اللى زادت اعدادهم و كانو بيعتمدو على التبرعات و الاشغال الموسميه. فى الظروف دى ابتدا الناس المطحونين يشكو فى الكنيسه اللى عماله تكدس فى الفلوس و الثروات و سايبه الغلابه يعانو ، و راجت فكرة الفقر المقدس و رجعت الفكره القديمه اللى سبقت الحمله الصليبيه الاولى ايام بطرس الناسك بإن الفقرا و الغلابه هما اللى ممكن ينقذو بيت المقدس ، فى فرنسا بقوة السلاح و فى المانيا عن طريق تحويل المسلمين لمسيحيين بطرق سلميه من مش حرب و قتل لإن قدرة الرب حاتكون سيف الفقرا. المسيحيه النقيه المسالمه بقت فى مواجهه مع استبداد الكنيسه و البابا ، و فى الظروف دى ظهرت قصة حملات الاطفال الصليبيه فى نص القرن التلتاشر اللى انتشر فيه اطفال الشوارع و زادت اعدادهم و بقو عاملين زى " الهيبيز ". اطفال كتار منهم شاركو فى حملات الكنيسه ضد الطوايف المسيحيه اللى سمتهم مهرطقين و فيه منهم لبسو هدوم الحجاج و راحو على چنوه فى ايطاليا عشان يدورو على مراكب تنقلهم ببلاش للأراضى المقدسه .[7]

 

الفتره دى كانت فيها صراعات بين الكنيسه اللاتينيه و الطوايف المسيحيه اللى سمتهم مهرطقين على سواحل البلطيق و فى لانجيودوك Languedoc ، و كانت فيه حرب دايره فى اسپانيا بين المسيحيين و المسلمين ضمن حركة الريكونكويستا (الاسترداد) و سنة 1212 شافت انتصار ملوك كاستيا و اراجون و ناڤارا على الموحدين من شمال افريقيا فى معركة لاس ناڤاس دى تولوسا ، لكن فى الشرق كانت فيه هدنه بين الصليبيين و المسلمين. قبل ما تتشكل حملات الاطفال سنة ، شمال فرنسا و منطقة الراين فى المانيا كان فيهم احتقان اقتصادى و دينى ، و ظهر مبشرين زى وليم دى بارى William de Paris و جيمس دى فيترى James de Vitry اللى روجو لحرب صليبيه ضد المهرطقين المسيحين. الحملات اللى اتسمت " الحملات الشعبيه " اللى روج ليها مبشرين كانت تعبير عن حالة الكبت الناتج عن الفقر .[8] سنة 1212 وصلت الحماسه الدينيه فى اوروبا لذروتها و انتشر التعصب الكاتوليكى ضد المسيحيين اللى على مذاهب تانيه ، فى نفس الوقت فى شمال فرنسا و اماكن تانيه الاطفال فى الفتره دى بقى ليهم دور دينى و كان فى يوم 28 ديسمبر بيحتفل بعيد البرأه اللى كان الاطفال بيتسمح ليهم فيه انهم يختارو اسقف-طفل لنفسهم. الاطفال فى الفتره دى بقو بيعتبرو الافقر و الانقى و بكده كانو فى العقليه السايده وقتها مؤهلين لتنظيم حمله صليبيه تسترجع بيت المقدس للكنيسه الكاتوليكيه [9]

حملة الاطفال الفرنساويه

 

ابتدت قصة حملة الاطفال الفرنساويه فى فرنسا فى قريه اسمها كلويس Colyes على بعد حوالى 25 كم من اورلين المدينه اللى اتعدمت فيها چان دارك بتهمة الهرطقه سنة 1431 بعد احداث حملة الاطفال الصليبيه بحوالى متين سنه. فى القريه دى اتولد طفل اسمه ستيفين Stephen فى نهاية القرن الاتناشر او بداية القرن التلتاشر و اتسمى على اسم القديس ستيفين لإنه من المحتمل اتولد فى يوم عيده فى يوم 26 ديسمبر. الطفل ده اشتهر فى التاريخ بإسم ستيفين دى كولى Stephen de Colyes. ابوه كان راعى غنم او فلاح فقير. ستيفين نشأ فى القريه الفقيره بين الغلابه و البسطا فى فتره كان فيها الجهل و الايمان بالغيبيات سايدين و انتشار الحسره و الحزن على ضياع اورشليم من اللاتين بعد ما استولى عليها صلاح الدين الأيوبى سنة 1187. لما كبر ستيفين بقى راعى غنم و كان بيقضى الصيف فى رعى الغنم فى السهول اللى حوالين قريته. فى الايام دى كان فى فرنسا طقس بيتعمل اسمه " الصلبان السودا " فى عيد القديس مارك فى 25 ابريل ، فى اليوم ده كانت الكنايس من جوه بتتغطى باللون الاسود و كانت الناس بتمشى فى القرى و المدن و هما بيصلو و بيغنو اغانى دينيه و شايلين صلبان ملفوفه هى كمان بأقمشه سوده. الاحتفال ده كان قديم لكن بعد ما قامت الحروب الصليبيه بقى الطقس بيتعمل كذكرى للصليبيين اللى ماتو وهما بيدافعو عن بيت المقدس و للصليبيين اللى عايشين فى مملكة بيت المقدس و بيعانو و المسيح اللى المسلمين اهانوه و اسرو جنوده. فى الاجواء دى نشأ ستيفين و بطبيعة الحال كان بيسمع من الحجاج و القسسه عن حكايات الفرنساويه اللى استبسلو فى محاربة المسلمين " الكفره " اللى بيحتلو بيت المقدس. ستيفين اتأثر بالحاجات دى و بقى متشوق ان يبقى له دور فى طرد المسلمين المكروهين من الارض اللى عاش فيها المسيح و فيها قبره المقدس. و فى يوم من الايام و هو بيرعى الغنم قابل واحد غريب قاله انه حاج راجع من الاراضى المقدسه و طلب منه اكل و قعد يحكى له عن الحاله فى بيت المقدس و فى الاخر قاله انه المسيح و طلب منه انه يبشر بين الاطفال بحمله صليبيه و وعده بإنه حايقود الحمله و حاينتصر على المسلمين و يحقق اللى الامرا و النبلا و العسكر الكبار ماقدروش يحققوه ، و فوق كده اداله جواب لفيليپ التانى ملك فرنسا مكتوب فيه طلب بمساعدة الحمله الجديده اللى حا يقودها الطفل ستيفين. فى الغالب الراجل ده كان قسيس متنكر كان مراقب الطفل من مده و عارف هيستريته الدينيه و عاز انه يستعمله كأداه لتحميس الناس اللى وقتها كانت عزيمتهم قلت .[10] ستيفين بعقله الطفولى و عقليته الدينيه صدق الموضوع و جرى طوالى على القريه و حكى للناس القصه و الطلب الالاهى و وراهم الجواب اللى اداهوله "المسيح" عشان يوصله لملك فرنسا.

 
كنيسة سانت دنيس (كاتدرائيه دلوقتى) اتبنت على ضريح القديس ديونيسيوس.
 
فيليپ التانى استلم جواب "المسيح" من ستيفين.

فى مايو 1212 ستيفين اخدها مشى من قريته لغاية سانت دنيس على بعد حولى 7 كم من پاريس و هو لابس هدوم رعاة الغنم ، و فى السكه قعد يبشر فى المدن و القرى اللى عدا عليها. سانت دنيس فيها ضريح القديس شهيد الغال ديونيسيوس St. Dionnysius (سانت دنيس) اللى بيعتبر من السبع قديسين اللى اسسو المسيحيه فى الغال. القسسه و الرهبان فبركو قصص و حكايات خرافيه عنه .[11] ، و قدرو يعملو من ضريحه مزار للحجاج و بقى بينافس ضريح سانت چيمس فى سانتياجو دى كومپوستيلا فى اسپانيا و بقت سانت دنيس من اهم مراكز المسيحيه فى فرنسا [12] فى سانت دنيس ستيفين بقى يقف على باب كنيسة ضريح القديس ديونيسيوس و فى الاسواق و الاماكن العامه يبشر بالحمله الصليبيه و لانه كان لبق و بيعرف يخطب و لظروف المنطقه الدينيه و الحاله الثقافيه المترديه اياميها قدر انه يجذب الناس. كان بيحكى القصه القديمه بتاعة معاناة المسيحيين فى الاراضى المقدسه و استعبادهم و عن محاصرة المسلمين للمسيحيين فى مدن مملكة اورشليم و عن بؤس حالتهم ، لكن اهم من كده عمل للناس مقارنه بين ضريح القديس ديونيسيوس و قبر المسيح فى اورشليم ، و قالهم شوفو الفرق يا ناس ده ضريح القديس ديونيسيوس معزز و مكرم وسط المسيحيين لكن قبر المسيح متهان فى اورشليم عن طريق الكفار و ماحدش بيصلى هناك من الناس اللى نفسها تصلى فيه ، وسألهم ان كان ده يرضيهم.

ستيفين راح لفيليب ملك فرنسا و وراه الجواب. الملك فيليب ماابداش اهتمام بالموضوع و قال لستيفين يرجع بيته لكن ستيفين اصر على التبشير بحملته الصليبيه.

قبل الحمله الصليبيه الاولى (1096) كان اللاتين بيروحو يحجو فى بيت المقدس مشى على الرجلين عن طريق المرور فى الاراضى البيزنطيه و اسيا الصغرى فكانت الرحله ببلاش و بتعتمد بس على قدرة الانسان على المشى و التحمل. و قبل ما تقوم الحمله الصليبيه الاولى قامت الحمله الشعبيه اللى قادها بطرس الناسك و المشاركين فيها كانو هما كمان ناويين يمشو لغاية بيت المقدس. بعد الحمله الصليبيه الاولى و تأسيس مملكة اورشليم و الموانى الصليبيه على ساحل فلسطين الموضوع اتطور و بقى السفر لبيت المقدس بيتم بالمراكب التجاريه مش ببلاش. ستيفين قال لاتباعه ان البحر حاينشق زى ما انشق لموسى و حا يعدى بأتباعه للأراضى المقدسه.

قدر ستيفين انه يجمع اعداد كبيره من الاطفال حواليه و بقى ليه مندوبين بينشرو دعوته فى القرى و المدن. فى اواخر شهر يونيه اتجمعو الاطفال فى فيندوم و بيقول المؤرخين اللى عاصرو الاحداث ان عددهم كان 30.000 و كلهم كانت اعمارهم اقل من اتناشر سنه كان من ضمنهم اولاد نبلا هربو من اهاليهم و انضمو لستيفين و بنات و قسسه و حجاج.

بيحكى روچر أوف ويندوڤر Roger of Wendover (اتوفى 1236 ) ان فى فرنسا قامت عقيده مزيفه ان ولد ص مش ظهر هناك بعد ما استثاره الشيطان و بقى يتجول فى المدن والقلاع فى فرنسا و هو بيغنى بالفرنساوى : " رجعلنا يا مولانا يسوع المسيح الصليب المقدس " ، و لما الاطفال اللى من سنه شافوه و سمعوه انضمو ليه بأعداد مالهاش حصر ، و اكمن الشيطان فتنهم سابو ابهاتهم و امهاتهم و اهلهم و كل صحابهم و بقو يغنو زى مدرسهم و ما كانش ممكن ان ابهاتهم يقنعوهم او يرجعوهم ، و راحو وراه لشواطىء البحر المتوسط و عدوه و عملو مسيرات غنائيه ، و ماكانش فيه مدينه ممكن تستوعبهم بسبب كترة عددهم .[13]

اتقسم المشاركين على مجموعات كل مجموعه كان ليها قائد رافع نسخه من راية القديس ديونيسيوس اللى ستيفين اتخذها رمز للحمله ، و بعد ما القسسه و الرهبان ما باركوهم اتحركو على الجنوب. معظم الاطفال كانو ماشيين على رجليهم لكن ستيفين قعد فى عربيه متزينه و حواليه حرس و حصنه راكبينها ولاد النبلا الاغنيا. ستيفين كان بيتعامل كقديس و كانت حتت من هدومه و خصلات من شعره بيتداولها اتباعه كمخلفات مقدسه.

 

عدت الحمله على تور و ليون و كانت الرحله مرهقه بسبب الحر و قلة الاكل و المايه و مات اطفال كتار فى السكه و فيه ما قدروش يكملو و حاولو يرجعو بيوتهم. لما وصل ستيفين و اتباعه مارسيليا رحب بيهم سكانها و بيتو اعداد منهم فى بيوتهم و اللى مالقاش بيت يبات فيه نام فى الشارع ،و تانى يوم الصبح راحو على المينا و استنو البحر ينشق و لما ماانشقش حزنو و اتحسرو و فيه منهم انقلبو على ستيفين و اتهموه بإنه ضحك عليهم و انسحبو من الحمله ، لكن الغالبيه فضلو واقفين قدام البحر مستنيين حصول المعجزه. بعد كام يوم طلع لهم اتنين تجار واحد اسمه هيو الحديدى Hugo Ferreus و التانى اسمه وليام الخنزير William Porcus و عرضو عليهم انهم ينقلوهم للأراضى المقدسه بمراكبهم و وافق ستيفين على اقتراحهم الطيب فأجر الخنزير و الحديدى سبع مراكب و شحنو فيها الاطفال و ابحرو بيهم و من يوميها ما حدش عارف ايه اللى حصل للعيال دى بالظبط. لكن بعد تمنتاشر سنه فى سنة 1230 وصل فرنسا قسيس جاى من الشرق و حكى انه كان من ضمن القسسه اللى شاركو فى الحمله ، و ان بعد ما المراكب ابحرت بيهم هبت عاصفه فى البحر و جنحت مركبتين فى جزيرة سان پيترو فى جنوب غرب سردينيا ، و ان كل اللى كانو فى المركبتين غرقو. الخمس مراكب اللى نجو حاصرتهم مراكب المسلمين و اتضح للمسافرين ان الموضوع كان متدبر و متخطط له عشان يتباعو كعبيد. اتاخدت المراكب على شمال افريقيا و اتباعت اعداد من ركاب المراكب و اتاخدت اعداد و اتباعت فى اسواق العبيد فى بغداد و هناك اتعدم منهم تمنتاشر واحد لإنهم رفضو يدخلو الاسلام. الباقى اتنقلو على مصر و لانها غنيه اتباعو بأسعار عاليه و كان من ضمنهم القسيس الراجع ، و لما وصلو اسكندريه والى المدينه اشترى معظمهم عشان يشتغلو فى اقطاعاته. اللى قعدو فى مصر و كان من ضمنهم القسيس كانو محظوظين لإنها بلد متحضره و كان فيها اهتمام بالثقافه و اللغات الاوروبيه ، فعين الملك العادل منهم عدد كمترجمين و مدرسين و عاشو معززين و مكرمين فى القاهره و اتسمح للقسيس انه يرجع فرنسا. قصص قالت بعد كده ان وليام الخنزير و هيو الحديدى اتقبض عليهم بعد كده فى اوروبا بتهمة محاولة خطف الامبراطور فريدريك .[14]

حملة الاطفال الالمانيه

 
اتجمع الاطفال قدام ضريح الملوك التلاته فى كاتدرائية كولونيا.
 
ضريح الملوك التلاته فى كاتدرائية كولونيا

تبشير ستيفين بحمله صليبيه فى فرنسا ذاع صيته فى المانيا و اتنقل هناك بعد ما الحجاج الراجعين من سانت دنيس St. Denis حكو عنه فى بورجوندى Burgundy و شامپين Champagne و من هناك اتنقلت الحكايات بإمتداد نهر الراين لغاية ما وصلت كولونيا و نواحيها. الناس فى المانيا فى الوقت ده كانو عايشين تقريباً فى نفس ظروف الفرنساويين و كانو زيهم بيطلعو لتدشين حمله صليبيه جديده و ده كان بفضل نواب البابا اينوسنت التالت Innocent III اللى كانو بيزوروهم من وقت للتانى و بينشرو دعايات بخصوص ضرورة تحرير اورشليم من المسلمين.

فى المانيا ابتدا الموضوع لما ولد ص مش اسمه نيكولاوس .[15] كان عايش فى قريه جنب مدينة كولونيا ابتدى يوعظ الاطفال و كون لنفسه اتباع. نيكولاوس اتولد حوالى سنة 1200 [16][17] فى جو الحروب الصليبيه و وقوع بيت المقدس فى ايد المسلمين ( 1187 ) ، و كان مهتم بيها و ابوه لعب دور كبير فى التأثير على تفكيره و خلاه يحس انه نبى اتكتب له انه يبشر بحرب صليبيه جديده تعود بيت المقدس للمسيحيين ، زى ستيفين ما عمل فى فرنسا ، لغاية ما الطفل دخل فى دماغه ان الرب بعته للشغلانه دى. دوافع ابو نيكولاوس مش معروفه بالظبط ان كانت لإنه عاز ان ابنه يتشهر فينوله جزء من المجد ، و لا كان للنصب على الناس اللى كانت عايشه فى جهل و الخرافات الدينيه ماليه عقولهم. على اى حال الناس بعد كده فى اخر الحكايه اتهموه بالنصب و الشر [18]

نيكولاوس بتوجيه من ابوه راح على مدينة كولونيا اللى زى سانت دنيس فى فرنسا كان فيها كنيسه كبيره و ضريح مهم هو ضريح الملوك التلاته أو المجوس التلاته. كولونيا من سنة 1162 بقت اهم مركز دينى فى المانيا بعد ما الاسقف راينولدوس Raynuldus جاب من ميلانو عضم بيتقال انه بتاع الملوك التلاته و اتحطو فى ضريح فى الكاتدرائية اللى بناها شارلمان و فضلو هناك لغاية ما اتحطو فى كاتدرائية كولونيا بشكلها الحالى. بيحكى الراهب جودفرى Godfrey اللى حضر الاحداث فى كولونيا إن نيكولاوس بمجرد ما وصل كولونيا فى ربيع 1212 ابتدا يبشر و حكى للناس انه و هو بيرعى الغنم شاف صليب بيلمع فى السما و سمع صوت بيبشره بإنه حايقود المسيحيين فى حرب مقدسه ناجحه. الناس اللى القسسه كانو ماسحين عقولهم و الخرافات الدينيه معششه فى دماغاتهم صدقو الحكايه طوالى و بكده لقى نيكولاوس الطريق ممهد قدامه.

نيكولاوس كان ليه اطفال مساعدين بيبشرو و بيروجو للحمله الصليبيه فى كولونيا و نواحيها، المؤرخين ماذكروش اساميهم. على عكس ستيفين فى فرنسا ، نيكولاوس فى المانيا كان بينادى بحمله سلميه هدفها تحويل المسلمين فى الشرق لمسيحيين من مش استخدام السلاح فكان هدف الحمله على عكس الحملات الصليبيه اللى حصلت قبل كده تبشيرى مش عسكرى ، نيكولاوس كان عايز ينشر المسيحيه بين " الكفره " المسلمين. نيكولاوس و اتباعه كانو بيتنقلو بين القرى و هما بيغنو : " رايحين ورا البحر عشان ناخد الصليب و نعمد الكفار المسلمين ".[19][20]

 

مع مرور الوقت فضل اتباع نيكولاس يزيدو و يتدفقو على كولونيا و انضم ليهم اطفال من عائلات نبيله فى كولونيا ، و ناس ماهماش اطفال ، و مجرمين و حراميه و ستات بيشتغلو فى الدعاره. حملة الاطفال الالمانيه معدل السن فيها كان اعلى من معدل السن فى حملة الاطفال الفرنساويه و كان عدد المشاركين فيها اكبر و كان فيها ولاد نبلا و بنات اكتر.[21] نيكولاوس و اتباعه لبسو هدوم حجاج و خيطو على صدورها اشارات الصليب زى فى العاده الصليبيين. و فى يونيه او يوليه 1212 ابتدت رحلة نيكولاوس و اتباعه ، الاطفال الالمان بداءوا رحلتهم فى الوقت اللى كان ستيفين لسه بيبشر فى فرنسا ، و بتقول المصادر ان الاهالى حاولو يمنعو عيالهم من الروحان مع نيكولاوس لكن العيال كانو متشبثين بالموضوع و محاولات الاهالى ما نفعتش . الحمله لسبب مش معروف اتقسمت على فريقين ، الفريق الرئيسى كان تحت قيادة نيكولاوس و كان عدد المشاركين فيه حوالى 20 الف. خرج الاطفال من كولونيا و مشيو على الجنوب بحذا نهر الراين و هم بيغنو ، و بتقول المصادر ان الحمله دى اتميزت بالغنا لكن للأسف الاغانى دى ضاعت. الهدف كان الوصول لبيت المقدس لكن بالسكه اللى اخدوها ده ماكانش ممكن من مش تعدية البحر المتوسط. بيتقال ان اتقال للاطفال ان الرب حا يفتح لهم سكه فى البحر زى ما فتحه للنبى موسى. فضل الاطفال ماشيين و يعدو مدن و قرى و انضم ليهم اتباع جداد فى السكه و لإن عددهم اتضخم بتقول المصادر ان مفيش قريه و لا مدينه كانت ممكن تحتويهم فكانو بيباتو فى اى مطرح و ساعات الناس كانو بيبيتوهم فى بيوتهم. الاطفال كانو بيعانو من الحراميه و المجرمين اللى اندسو بينهم و كانو بيسرقو فلوسهم و اكلهم و بيعتدو عليهم ، و اتحولت اماكن فى المعسكر لأماكن للرذيله. فوق كده كمان البارونات اللى اقطاعاتهم كانت فى السكه كانو بيخطفوهم عشان يضموهم لخدمهم أو يبيعوهم .[22]

الفريق اللى كان بيقوده نيكولاوس فات على بازل و عن طريق غرب سويسرا راح على چنيف عشان يعدى الالب عن طريق ممر جبل كينيس MontCenis pass. بطبيعة الحال الرحله دى كانت مرهقه جداً اذا كمان اتاخد فى الاعتبار ان اياميها ماكانتش فيه طرق ممهده زى دلوقتى و المناطق دى كانت عباره عن غابات و احراش مليانه وحوش مفترسه كانت بتطلع عليهم وتاكل منهم اللى تقدر عليه. اطفال كتار ضاعو فى السكه و مابانلهمش اثر تانى. اقل من تلت اطفال الحملة الالمانيه قدرو يوصلو چنوه.[21] لما وصلو چنوه فى اواخر شهر اغسطس السلطات فى الاول رحبت بيهم كحجاج لكن شويه و ابتدت تشك فى اغراضهم و فكرت فى ان الموضوع ممكن يكون مؤامره المانيه فسمحت ليهم انهم يقعدو ليله واحده و قالت لهم ان اللى عايز يعيش فى چنوه على طول ممكن يقدم طلب. الاطفال كانو متوقعين ان البحر حا ينشق تانى يوم الصبح عشان يعدو لكن تانى يوم الصبح البحر فضل زى ماهو و ما استجابش لصلاتهم و دعواتهم فلما شافو ان الموضوع مش نافع عدد منهم طلب من السلطات انه يعيش فى چنوه على طول و بقوا مواطنيين چنويين و نسيو موضوع الحمله. النهارده فى چنوه فيه عائلات كبيره بتقول انهم احفاد الاطفال دول.

 
البابا اينوسنت التالت استقبل الاطفال فى روما.

نيكولاوس و عدد كبير من اتباعه مااقتنعوش و اعتقدو ان البحر حاينشق ليهم فى حته تانيه فسابو چنوه و راحو على بيزا و هناك البحر برضه ما انشقش و ظهر بحاره عرضو عليهم نقلهم بالمراكب على الاراضى المقدسه فأخدو منهم عدد من الاطفال من يوميها ما بانلهمش اثر و ماحدش عارف بالظبط ايه اللى حصلهم. نيكولاوس ماراحش معاهم لانه فضل ان يستنى حصول معجزة شق البحر و راح مع اتباعه اللى فضلو معاه على روما عشان البابا يعفيهم من الندر اللى عملوه ( مع ان الندر ماكانش رسمى )[9] ، و هناك استقبلهم و رحب بيهم البابا اينوسنت التالت و طلب منهم انهم يرجعو بلدهم و ان عليهم ندر لازم يوفوه فلما يكبرو لازم يروحو يحاربو المسلمين ويوفو ندرهم .[23] مفيش حاجه معروفه عن رحلة الرجوع لالمانيا ، اطفال كتار و خصوصاً البنات كانو منهكين و ماعندهمش قدره على عمل رحله جديده ، فاستقرو فى قرى ايطاليه لكن عدد ص مش قدرو يرجعو المانيا فى الربيع لكن نيكولاوس فى الاغلب ماكانش معاهم.

الفريق التانى من اطفال الحمله الالمانيه حظه ماكانش احسن فبعد ما وصل ايطاليا بعد معاناه كبيره راح الاطفال على انكونا و لما برضه البحر ما انشقش راحو على برينديسى و جزء منهم ركب مراكب رايحه على فلسطين و اللى ماراحوش معاهم حاولو يرجعو بيوتهم لكن عدد ص مش جداً منهم نجح فى الرجوع لألمانيا.

اهالى الاطفال الغضبانين من اللى عمله نيكولاوس و تضييعه لعيالهم اتهمو ابوه بإنه راجل شرانى نصاب و ان هو اساس البلاوى و ورا الموضوع و قبضو عليه و شنقوه على شجره. و بكده انتهت مأساة حملة الاطفال الالمانيه اللى كان وراها ، زى زميليتها الفرانساويه ، الجهل و التطرف الدينى.

نتايج

حملات الاطفال الصليبيه انتهت بالفشل بطريقه مآساويه ، لكن الحركه دى كانت جزء من حركه شعبيه عامه بيغذيها الفقر و الجهل و السلطات الكنسيه الاستبداديه اللى استغلت الدين لفرض سيطرتها على الناس و تقوية مركزها فى صراعاتها مع السلطات السيكولاريه. بطبيعة الحال النوعيه دى من الحركات التهيجيه كانت على هوى الكنيسه لإنها من جهه كانت بتلهى الناس فى الهوس الدينى و من جهه تانيه كانت بتخلق الارضيه الخصبه لتنظيم و شن حملات عسكريه حقيقيه ضد المسلمين و جماعات الطوايف المسيحيه اللى كانت الكنيسه بتعتبرهم مهرطقين. لا الكنيسه و لا السلطات السيكولاريه اخدت موقف من حركات الاطفال. الملك فيليب استلم الجواب المزعوم بتاع المسيح و ما اهتمش بالموضوع و طلب من الاطفال الرجوع على بيوتهم. لكن المؤرخ هانز ايبرهارد ماير Hans Eberhard Mayer ذكر نقطه مهمه جداً و هى ان الكنيسه عمرها ما ايدت حملات الاطفال بطريقه رسميه و ده يخلى الحركه دى مش حمله صليبيه.[9] اهم حاجه بتميز الحملات الصليبيه عن الحروب التانيه لحد لو كانت بين مسيحيين و مسلمين هو تأييد الكنيسه و مساندتها ، من مش العنصر ده الحرب ما بتعتبرش حرب صليبيه.

البابا اينوسنت التالت اللى استقبل اطفال من الحمله الالمانيه فى روما لما شاف ان ترويجه لمحاربة المسيحيين المهرطقين و المسلمين جاب نتيجه طوالى انتهز الفرصه و ابتدا ينظم حمله صليبيه حقيقيه فى الشرق بعد ما تخلص الهدنه مع المسلمين سنة 1217 ، بعد ما خلصت حملة الاطفال اعلن اينوسنت لنوابه فى يناير سنة 1213 انه بيخطط لتدشين حمله صليبيه جديده ، و دى كانت الحمله الصليبيه الخامسه .[24]

 
شوف كمان
الحمله اللى قبلها
الحملات الصليبيه
الحمله اللى بعدها
حملة هنرى الساتت تاريخ الحمله: 1212 الحمله الصليبيه الخامسه

فهرست وملحوظات

  1. فى الواقع نسبة حملة الاطفال للحملات الصليبيه غلط لإنها بتفتقد اهم عنصر فى الحملات الصليبيه و هو التنظيم و التدشين الرسمى عن طريق بابا الكنيسه الكاتوليكيه - شوف كمان اخر المقاله تحت عنوان " نتايج " .
  2. الشيال، 2/80
  3. فى كتابها المهم " الحرب المقدسه Holy War " الباحثه التاريخيه كارين ارمسترونج Karen Armstrong ( فى الاصل راهبه خرجت عن الكنيسه الكاتوليكيه ) شككت فى حصول حملات الاطفال و سمتها اسطوره و ان اللى شاركو فيها ماكانوش اطفال ، فى نظريتها اعتمدت على ان المصادر اللاتينيه القديمه سمت المشاركين " پورى Purei " و هو لفظ اعتبرت معناه العام " الفقرا " لكن اتطور فى الاسطوره لـ " اطفال " ( Arrmstrong, pp. 400/401)
  4. مع ان الاحداث دى حصلت من قرون فى عصور مظلمه و رغم التطور الكبير اللى حصل فى الفكر الانسانى لكن لسه لغاية النهارده بيشوف العالم فى مناطق معينه حركات تهييج دينى مش بعيده فكرى عن افكار الحركات القديمه دى.
  5. المقريزى، 1/291
  6. فى سنة 1009 امر الخليفه الفاطمى الحاكم بأمر الله بهدم كنيسة القبر المقدس و قال : " فليصير طولها عرضاً و سقفها ارضاً " النويرى ، 28/184
  7. Jones & Ereira, pp.173-174
  8. Riley-Smith, pp.171
  9. أ ب ت Mayer, 204
  10. Gray, p.31
  11. فيه خلط اتعمل بين القديس شهيد الغال ديونيسيوس ( سانت دنيس ) و القديس ديونيسيوس الاريوپاجوسى Dionysius the Areopagite تانى اساقفة اتينا و لغاية النهارده بتحتفل الكنسيه الارتودوكسيه الشرقيه بعيدهم فى يوم واحد هو 3 اكتوبر
  12. Gray, p.34-35
  13. روچر أوف ويندوفر ، 610
  14. Runciman, p. 144/3
  15. Die Chronik, p.154
  16. Gray, p.57
  17. المؤرخ سيكاردى Sicardi ذكر ان نيكولاوس Nikolaus كان عنده اقل من عشر سنين
  18. Gray, p.58
  19. Gray, p66
  20. المقصود صليب الصلبوت ( الصليب المقدس ) اللى استولى عليه صلاح الدين الأيوبى بعد دخوله القدس
  21. أ ب Runciman, p. 142/3
  22. Gray, p.73-83
  23. Gray, p. 108
  24. Riley-Smith, pp.172

المراجع

  • جمال الدين الشيال ، تاريخ مصر الإسلامية ( جزئين )، دار المعارف، القاهرة 1966.
  • النويرى : نهاية الأرب فى فنون الأدب ، مركز تحقيق التراث ، القاهرة 1992.
  • روجر أوف ويندفر ، تصنيف ، تحقيق سهيل زكار ، الموسوعة الشامية فى تاريخ الحروب الصليبيه جزء 39 ، دمشق 2000.
  • Angus Kostam, Die Kreuzzüge, der deutschsprachigen, Tosa, GmbH Wien 2007
  • Die Chronik der Kreuzzüge, Wissen Media Verlag GmbH, Gütersloh, München 2008
  • Chronica Regiae Coloniensis, tran. James Brundage, The Crusades: A Documentary History, Marquette University Press, 1962
  • Gray, G.Z., The Children's Crusade, The Riverside Press, Cambridge, Mass, U.S.A. 1898
  • Karen Armstrong, Holy War, Anchor Books, New York, 2001
  • Jonathan Riley-smith, The Crusades, A History, Yale University Press, New Haven and London 2005 ( چوناثان ريلى سميث )
  • Jones, T. & Ereira, A., Crusades, Penguin Books, London 1994
  • Mayer, H. E. The Crusades, Oxford University Press, UK 1972
  • Michaud, J.F., History of the Crusades, tra. W. Robson, Redfield, New York 1855
  • (ستيفين رونسيمان)Runciman, Steven, A history of the Crusades (3 parts). Penguin Books, 1987
  • The Crusades, An Encyclopedia, Edited by A. Murray , ABC-Clio, USA 2006
  • The Oxford Illustrated history of The crusades, Edited by Jonathan Riley-Smith, Oxford University Press 2001
  • Tyerman, Christopher, God´s War, A new history of the crusades . Penguin Books, 2006
  • The New Encyclopædia Britannica, Micropædia,H.H. Berton Publisher,1973-1974
  • The New Encyclopædia Britannica, Macropædia,H.H. Berton Publisher,1973-1974