الجيش المصرى
الجيش المصرى فى معظم فترات التاريخ هو اقوى و اعرق جيش فى جنوب البحر المتوسط. من بدايات الحضاره المصريه و الجيش المصرى بيلعب دور كبير فى الدفاع عن الحضاره المصريه ضد الغزاه. على مر العصور قدم الفكر العسكرى المصرى ارقى مفاهيم و تقاليد الجنديه و خاض الجيش المصرى معارك كبيره ضد جيوش ضخمه هاجمت مصر او جهزت لمهاجمتها. من المعارك الكبيره الخالده اللى خاضها الجيش المصرى كانت معركة قادش فى عهد الملك رمسيس التانى ضد الحيثيين و معركة مجيدو فى عهد تحوتمس التالت ، و فى العصور الوسطى معارك حطين و عين جالوت و المنصوره و فتح عكا و مرج الصفر و غيرها ضد المغول و الصليبيين اللى كانت معارك ضخمه بين اقوى جيوش العالم فى زمنها ، و اللى نتايجها كانت تاريخيه و غيرت مجرى التاريخ. فى العصر البطلمى الجيش المصرى كان أقوى جيش فى العالم ، و الاسطول البحرى المصرى كان سيد البحر المتوسط من غير منازع .[3] لغاية النهارده الجيش المصرى بيعتبر من اقوى جيوش العالم عدد و عده.
| ||||
---|---|---|---|---|
القوات المسلحه المصريه | ||||
شعار الجيش المصرى | شعار | |||
البلد | مصر | |||
المقر الرئيسى | القاهرة | |||
تاريخ التأسيس | 1820 | |||
الرئيس | عبد الفتاح السيسى | |||
قائد اعلى | قائد اعلى | |||
الماليه | ||||
الموازنه | 7.4$ مليار ل$11.1 مليار دولار أمريكى (2019)، وبتشمل $1.3 مليار من الدعم العسكرى الامريكانى كل سنه[1] | |||
عدد المتطوعين | 438,500[2] | |||
الموقع الرسمى | www | |||
تعديل |
مصر اتميزت عبر العصور مش بس بتفوقها الثقافى و الحضارى عن المنطقه اللى بتحاوطها لكن كمان بتفوقها فى عدد السكان. مصر طول تاريخها تعداد سكانها كبير و اعلى من المناطق اللى حواليها. ده اداها قدره على تكوين جيوش ضخمه ، و لحد فى حالات الانتكاسات العسكريه كانت بتقدر تتجاوز الازمه و تكون فى وقت قصير جيش كبير يقدر يدخل حرب جديده.
مصر القديمه
من بدايات العصر الفرعونى حرص ملوك مصر على تسجيل المعارك اللى خاضوها فى سبيل الدفاع عن مصر ، و نقشوا و صوروا على معابدهم و مسلاتهم معاركهم و انتصاراتهم.
اقدم نقش عسكرى اتعثر عليه هو نقش لوحة توحيد مصر فى عهد الملك مينا مؤسس الاسره الفرعونيه الاولى ( معروفه بـ لوحة نارمر ). مصر كانت اول دوله فى تاريخ البشريه تتوحد بالشكل السياسى الحضارى اللى تم فى عهد مينا ، و لعب الجيش المصرى اياميها دور محورى فى تحقيق الوحده المصريه اللى ادت لظهور الدوله المركزيه المصريه. بداية تكوين الجيش المصرى كجيش وطنى كانت مواكبه لوحدة مصر السياسيه. تكوين الجيش المصرى سنة 3200 قبل الميلاد كان اعلان تكوين اول جيش وطنى لدوله فى التاريخ .[4]
فى الفتره ما بين 3200 و 2690 قبل الميلاد كانت العساكر المصريه بتتجند فى الاقاليم اللى كانت مصر متقسمه عليها و كان كل حاكم لاقليم بيقود عساكره فى المعارك الحربيه ضد هجمات البدو من الشرق و الغرب. استقرار مصر و تقدمها الحضارى كان مصدر حقد للى عايشين براها اللى كانو طمعانين فى خيرها و ثروتها و دى حاجه واجهتها مصر عبر القرون .[5]
فى الدوله القديمه مابين 2690 و 2180 قبل الميلاد الجيش المصرى كان بيتكون من كذا فيلق بيقود كل فيلق منها امير العسكر. الملك زوسر اول ملوك الاسره التالته قسم حدود مصر لمناطق و سماها أبواب المملكه و حط فى كل منطقه منها موظف بيتسمى " سشمتا ". كل منطقه كان فيها حصن على شكل مستطيل بيحميها ، و فوق كده كون الملك زوسر جيش ثابت محترف تحت قيادته و قسمه على فيالق ، كل فيلق على راسه امير مصرى لقبه " امرا سشع ". الفيالق دى كانت متقسمه على فرق ، كل فرقه كان بيقودها قائد فرقه لقبه " عبرو " و كل فرقه كانت متقسمه على سرايا ، كل سريه بتتكون من 200 عسكرى بيقودهم شايل العلم.
مصر كونت اسطول ضخم من بدايات العصر الفرعونى ، الاسطول المصرى فى الدوله القديمه كان بيشرف عليه ريس لقبه " مدب دبت " يعنى " بانى السفن ". فى الوقت المبكر ده كان فيه سفن حربيه فى مصر بيوصل طولها لخمسين متر و كانت الشوانى الضخمه بتتسمى " دبت عات " يعنى السفينه العظيمه ، و ريسنها الكبار كانو بيتسموا ريسين بحارة السفن العظيمه. ايام الملك زوسر كان عدد السفن اللى بتروح تجيب خشب الارز حوالى 40 سفينه فى كل رحله.
فى وقت الاسره الفرعونيه الاتناشر ابتدت قبايل بدويه متخلفه تتسلل عبر سينا و تستقر فى الدلتا و دى كانت بداية الغزو الهكسوسى اللى حصل فى مصر. بعد ما كترت اعدادهم احتل الهكسوس مدينة اواريس فى الدلتا حوالى سنة 1720 قبل الميلاد و عبدوا الاله ست ، و حوالى سنة 1674 ممفيس وقعت فى ايدهم ، و اتكتب على طيبه فى جنوب مصر مهمة طردهم من مصر. و اعلن كاموس اخر ملوك الاسره السبعتاشر بداية حرب طرد الهكسوس من مصر ، و هاجم الجيش المصرى اواريس و معاقل الهكسوس فى الدلتا و بعد ما استشهد كاموس اللى اضعف الهكسوس بضرباته ، قاد اخوه احمس اول ملوك الاسره التمنتاشر جيش مصر و طرد الهكسوس من مصر ، و طاردهم الجيش المصرى فى سينا لغاية ما اختفوا مش بس من مصر و حدودها و لكن من التاريخ كله. بعد طرد الهكسوس الجيش المصرى حقق انتصارات كتيره فى الجنوب و فى اسيا فى عهود امينحتب الاول ابن احمس و تحتمس الاول اللى فى عهده وصل الجيش المصرى لغاية نهر الفرات ، و تحتمس التانى اللى طارد البدو اللى كانو بيقطعوا الطرق و بيهددوا تجارة مصر البريه. فى عهد تحتمس التالت خرج الجيش المصرى لاسيا و دمر تحالف فلسطينى - سورى ضخم كان ناوى يهاجم مصر ، فى معركه كبيره من اهم معارك التاريخ اتعرفت باسم معركة مجيدو كانت من نتايجها المهمه تكوين امبراطوريه مصريه فى اسيا. فى عهد تحتمس التالت برضه ، و سع الجيش المصرى حدود مصر الجنوبيه لغاية الشلال الرابع .[6] من المعارك التاريخيه الكبيره اللى خاضها الجيش المصرى كانت معركة قادش ضد الحيثيين و انتهت بتوقيع معاهدة سلام بين الطرفين و قيام تحالف بينهم و انتهى تهديد الحيثيين لمصر، نصوص المعاهده دى لسه موجوده بالمصرى و الهيتيتى. فى عهد الملك ميرينبتاح ابن رمسيس قام تحالف بين الليبيين و شعوب البحر اللى نقلوا جيشهم من اسيا الصغرى لليبيا عن طريق البحر و هجموا على غرب الدلتا ، فطلع لهم الجيش المصرى و قضى عليهم.
لغاية عهد الملك حورمحب اخر ملوك الاسره التمنتاشر الجيش المصرى كان بيتكون من من فيلقين ، و فى عهد الملك سيتى الاول بقى تلت فيالق ، و فى عهد رمسيس التانى بقى الجيش المصرى بيتكون من اربع فيالق ، منها فيلق امون و فيلق رع و فيلق ست ، كل فيلق كان بيتكون من 5000 محارب بتتكون منهم عشرين كتيبه ، فى كل كتيبه 250 محارب متقسمين على سرايا ، فى كل سريه خمسين محارب. كل كتيبه و كل سريه كان ليها علمها الخاص .[7]
العصر البطلمى
فى العصر البطلمى اللى مصر سادت فيه الدنيا بالحضاره و الرقى الثقافى ، خاض الجيش المصرى حروب كتيره فى اسيا و وسع حدود مصر و بحلول عهد بطليموس التالت الجيش المصرى بقى اقوى جيش فى العالم باسطول بحرى ضخم كان مصدر رعب لكل اعداء مصر.
فى عهد بطليموس الرابع ملك الاسطول المصرى سفن عسكريه ضخمه و عريضه ما لهاش مثيل فى العالم ، كان من ضمنها سفينه بيقدف فيها الف واحد و كانت ممكن تشيل على ضهرها 3000 محارب و كان ليهاعشر مناقير فى المقدمه لو ضربت فى مركب تغرقها طوالى. و كان من ضمن الاسطول مركب معروفه باسم " سفينة اسكندريه " ، من تصميم العالم ارشميدس عليها الات فلكيه مش للملاحه لكن للدراسات الفلكيه ، و كان ليها تمن ابراج ممكن تضرب مراكب العدو و تغرقها ببساطه. و لما استولى انطيوخوس التالت على سلوقيا عاصمة سوريا ، اللى كانت من توابع مصر ، طلع الجيش المصرى بقيادة بطليموس الرابع سنة 217 ق.م و معاه اسطول مصر و فرسانها و اباد جيش انطيوخوس فى معركة رفح عن اخره.
العصور الوسطى
فى العصور الوسطى و اجهت مصر مؤامرات و تحالفات مسلحه خطيره. لكن اخطر اللى واجهته مصر فى الفتره دى كان الخطر الصليبى و الخطر المغولى اللى واجهم الجيش المصرى تقريباً فى وقت واحد. الصليبيين اللى قواتهم كانت بتتكون من جيوش من كل اوروبا تقريباً ، و المغول المتحالفين مع ملوك و مناطق ، كانو اكبر قوتين فى العالم فى الوقت ده. مصر فى الفتره دى زى ما بيقول المؤرخ ارنولد توينبى كانت حصن جنوب البحر المتوسط و ترسانته العسكريه .[8]
الجيش المصرى كان العمود الفقرى لجيش صلاح الدين الأيوبى و مصدر قوته. من غير الجيش المصرى و الاسطول المصرى صلاح الدين ماكانش ممكن تكون ليه قيمه عسكريه و لا كان ممكن يحقق انتصار فى معركة حطين ضدالصليبيين. الصليبيين فهموا النقطه دى فحولوا مسرح عملياتهم العسكريه من الشام لمصر ، ايقنوا ان طالما مصر هى الحصن اللى بيطلع منه السلاح و العتاد و الجيوش فمش ممكن يقدروا يستولوا و يستقروا فى الاراضى المقدسه من غير ما يسيطروا عليها او على الاقل يحيدوها. من المنطلق ده هجمت الحمله الصليبيه الخامسه على مصر (1218 - 1221 ) و انتهت بهزيمة الصليبيين.
فى سنة 1244 اتعرضت مصر لحلف غريب بيتكون من جيش صليبى متحالف مع امرا الشام و الكرك و عربان. الجيش الصليبى-الشامى-العربانى ده كان اكبر جيش جهزه الصليبيين من ايام معركة حطين. و طلع الجيش المصرى و سحق جيش المتحالفين قرب غزه فى معركة كبيره اتعرفت باسم معركة الحربيه او معركة لافوربى . بعدها بست سنين هاجم الصليبيين مصر بقيادة لويس التاسع ملك فرنسا و نزلوا فى دمياط و حاولوا يتقدموا للقاهره عن طريق المنصوره لكن هناك طلعت عليهم قوات فارس الدين أقطاى الجمدار القائد العام للجيوش المصريه و دمرت القوات المهاجمه و اجبرتها على التراجع. و فضل الجيش الصليبى متحاصر لغاية ما قرر لويس الهروب على دمياط فاتبعه الجيش المصرى اللى كان منضم ليه الاف المصريين من كل نواحى مصر و قضوا عليه فى فارسكور و اتأسر لويس التاسع و قواده و ما قدرش يطلع من مصر الا بعد ما دفع نص الديه اللى اتقررت عليه. معارك المنصوره و فارسكور دى كانت معارك كبيره و كانت ليها نتايج تاريخيه كبيره.
بعد معركة المنصوره بعشر سنين خاض الجيش المصرى معركة حياه او موت ضد المغول فى عين جالوت. مستقبل مصر و مستقبل كل منطقة الشرق الاوسط بدياناته و عقايده و ثقافاته اتوقف على نتايج المعركه دى. هزيمة الجيش المصرى فى المعركه دى كان معناه تحويل منطقة الشرق الاوسط لولايه مغوليه بكل التبعات الدينيه.
بعد ما خلص هولاكو ايلخان المغول على العراق و سوريا بعت للمصريين جواب من ضمنه : " الا قل لمصر ها هلاون ( هولاكو ) قد اتى .. بحد سيوف تنتضى و بواتر. يصير أعز القوم منا أذلة..ويلحق اطفال لهم بالأكابر " .[9] فخرج له الجيش المصرى و معاه الاف المتطوعين المصريين منهم اللى شارك فى معركة المنصوره و منهم اولاد اللى شاركو فى معركة المنصوره. و هجمت طلايع الجيش المصرى بقيادة الامير ركن الدين بيبرس البندقدارى على جيش المغول و انضمت بقية الجيش بقيادة سلطان مصر قطز و معاه فرسان من احسن فرسان العالم و اتحاصر جيش المغول و اتقتل قائده كيتو بوقا ( كتبغا ) و انهزم جيش المغول هزيمه منكره. وصف مؤرخ المغول رشيد الدين الهمذانى تطورات المعركه و استماتة جند مصر فى معركة عين جالوت بقوله : " فقذف المغول سهامهم و حملوا على المصريين ، فتراجع قطز و لحقت بجنوده الهزيمه و هنا تشجع المغول و تعقبوه، و قتلوا كثيراً من المصريين، و لكن لما بلغوا الكمين، انشق عليهم من 3 جهات، و أغار المصريين على جنود المغول و قاتلوهم قتال مستميتاً من الفجر لحد نص النهار، بعدين تعذرت المقاومه على جيش المغول ، و لحقت به الهزيمه اخر الامر " [10]
من المعارك الكبيره اللى خاضها الجيش المصرى فى العصور الوسطى معركة الأبلستين ( 1277 ) ، و معركة مرج الصفر. فى معركة الأبلستين فى اسيا الصغرى قدر الجيش المصرى تحت قيادة الظاهر بيبرس يهزم جيش المغول و و سلاجقه الروم هزيمه ساحقه و دخل الجيش المصرى قيساريه عاصمة السلاجقه و دخل بيبرس قصرهم و قعد على عرش مملكتهم. معركة مرج الصفر ( 1303 ) اللى حصلت فى عهد الناصر محمد بن قلاوون كانت من المعارك التاريخيه الكبيره. قبل المعركه ، فى سنة 1299 ، الجيش المصرى كان اتلقى هزيمه فادحه على ايد جيش مغولى بيقوده غازان الخان مغول فارس فى معركه اتعرفت باسم معركة وادى الخزندار ، لكن مصر قدرت تتجاوز الازمه بسرعه و جهزت جيش كبير راح للمغول فى الشام سنة 1303 و هزمهم هزيمه ساحقه ردت كرامة العسكريه المصريه و وقفت زحف المغول. انتهت المعركه دى بمحاصرة الجيش المصرى للجيش المغولى اللى كان بيقوده قتلغ شاه نويان (قطلوشاه). بيوصف مؤرخ المغول رشيد الدين الهمذانى مرحله من مراحل انتصار الجيش المصرى فى المعركه دى بقوله : " بقيت الميمنة منعزلة وحيدة ، فهزمتها ميسرة المصريين و تقهقر الجنود ".[11] و بيوصف نهاية المعركه بمحاصرة الجيش المغولى بقوله : " اشتد الظمأ بالناس و الدواب، و قد طوق المصريين تلك الربوه ".[11]
فى سنة 1365 عمل بيير دو لوزينان ملك قبرص هجوم مفاجىء على اسكندريه و بعد ما دمرها و خربها هرب بقواته على قبرص قبل ما يوصل الجيش المصرى. رد الاسطول المصرى على غزوة اسكندريه دى طوالى بمهاجمة قبرص ، و بعد ستين سنه مابين 1424 و 1426 فى عهد السلطان برسباى رد الاسطول المصرى زيارة بيير دو لوزينان بهجمات عنيفه على قبرص ، و دمر مدنها واحده ورا التانيه و رفع اعلام مصر عليها ، و رجعت القوات المصريه مصر و معاها ملك قبرص چانوس لوزينان متقيد فى السلاسل.
المحنه العثمانليه
اكبر محنه اتعرضت ليها مصر فى العصور الوسطى كان دخول الغزاه العثمانليه مصر سنة 1517. الفتره العثمانليه دى كانت من احلك الفترات فى تاريخ مصر. اتحولت مصر لولايه عثمانيه بعد ما كانت دوله مستقله قويه و متطوره و متقدمه حضارى و ثقافى. خرب العثمانليه الثقافه المصريه و اخدوا العلما و الفنانين المصريين على الاستانه عشان يستفيدوا منهم و نهبوا مخطوطات و كتب المصريين ، فانهارت الثقافه فى مصر و دخلت مصر عصر خامد و مابقلهاش جيش مستقل يقدر يدافع عنها غير شوية خيالات ضل من بقايا الدوله المملوكيه شغلهم العثمانليه عندهم.
سقوط مصر فى ايد الاتراك العثمانليه و دخولها فى عصر مظلم قاتم السواد عبر عنه المؤرخ ابن اياس بقوله: " نوحوا على مصر لأمر قد جرى .:. من حادث عمت مصيبته الورى " و " زالت محاسن مصر من حاجات قد .:. كانت بيها تزهو على كل القرى " .[12]
خطة العثمانليه بعد احتلالهم مصر كانت اضعافها و اضعاف بقايا المماليك اللى فضلو فيها عشان مصر تفضل تابعه للاستانه العثمانليه ، فاخترعو نظام حكم غريب قسمو فيه مراكز القوى فى مصر. على قمة هرم الحكم و الاداره حطو " الباشا " و ده والى بيحكم باسم السلطان التركى و اهم مهماته كانت تبليغ اوامر الاستانه للحكومه و المصريين. و بعد الباشا عملو حاجه اسمها " الوجقات " و دى كانت عباره عن فرق عسكريه قوامها 6000 فارس و 6000 ماشى حطوها فى القاهره و فى المناطق المهمه تحت قيادة باشا عثمانلى مقيم فى قلعة القاهره و كانت مهمته انه ما يطلعش من القلعه و يحفظ النظام فى مصر و يلم ضرايب للاستانه.
فضلت مصر على الحال ده لغاية ما قامت من سباتها على اصوات مدافع ناپوليون بوناپارت عند سفح الاهرامات سنة 1798. اللى طلع للعساكر الفرنساويه ما كانش جيش مصر بتاع الدوله المملوكيه ، لكن خيالات ضل مماليك كانو بيتعيشوا من خدمة الغزاه العثمانليه. لما دخل الفرنساويه مصر فى 1798 الدوله المصريه المملوكيه المستقله اللى هزت الدنيا و هزمت اكبر الجيوش كانت انتهت من حوالى تلتميت سنه. فى فترات التضليل التاريخى و تسليف تاريخ مصر و منحه اتعمل خلط لسبب او لتانى بين عصر الدوله المملوكيه المصريه و عصر ولاية مصر العثمانليه اللى كان بيخدم فيها مماليك.
عبر التاريخ ، سقوط مصر فى ايد غازى او خسارة الجيش المصرى كان معناه سقوط كل بلاد منطقة جنوب و شرق البحر المتوسط فى ايد اللى نجح فى غزو مصر او غلب الجيش المصرى ده لان تغلب حد على مصر معناه خضوع كل المنطقه ليه مباشرة. لما العثمانيين استولوا على مصر و انتهت الدوله المملوكيه المصريه استولوا بسهوله على كل المنطقه و حولوها كلها لولايات عثمانليه تابعه للباب العالى فى الاستانه. نفس الموضوع حصل بعد ما استولى الرومان على مصر و انتهت الدوله البطلميه المصريه بقت كل منطقة جنوب و شرق البحر المتوسط تابعه لروما.
العصر الحديث
لما اتولى محمد على باشا حكم مصر سنة 1805 كانت مصر ولايه عثمانيه و ماكانش فيها جيش حقيقى. تكوين جيش مصرى كان من اكبر اهتمامات محمد على. فى سنة 1821 انشأ محمد على " ديوان الجهاديه " ، و فى سنة 1823 امر بتدريب 6 آلايات من المصريين و كان الألاى بيتكون من خمس أورطات ، كل أورطه كان فيها 800 عسكرى. انتهى تدريب العسكر المصرى فى سبتمبر 1824 و اللى دربهم كانو ظباط فرانساويه على النظم الحديثه تحت اشراف الكولونيل سيف اللى اتعرف باسم " سليمان الفرنساوى ". سليمان الفرنساى ده اسس اول مدرسه حربيه فى مصر فى العصر الحديث و بيرجع له الفضل فى تأسيس الجيش المصرى الحديث. بعد ما انتهى التدريب اتوزعت آلايات العسكر المصرى طوالى ، اتبعت آلاى ع السودان و آلاى ع الحجاز و باقى الاليات اتبعتوا لبنان. فى سنة 1826 اتعمل فى مصر اول استعراض عسكرى فى العصر الحديث و شارك فى الاستعراض حوالى 14 الف عسكرى. العرض ده اتعمل فى معسكر " جهاد أباد " ( مكانه دلوقتى فى منطقه بين الخانكه و ابو زعبل ).
اثبت الجيش المصرى الحديث قوته. الاسطول المصرى فى عهد محمد على كان تالت اقوى اسطول حربى فى العالم بعد اساطيل انجلترا و فرنسا. و استعان العثمانليه بالجيش المصرى عشان يخمد ثورة الثوار اليونانيين و نجح فى اللى مانجحش فيه الاتراك. لعشرات السنين صال وجال الجيش المصرى فى نجد و الجزيره العربيه و الشام و الاناضول و اليونان و جزر البحر المتوسط و السودان وبقى يتنقل من نصر لنصر تحت قيادة قائد فذ هو ابراهيم باشا ابن محمد على. فى اواخر شهر مايو سنة 1832 فتح الجيش المصرى عكا. دى كانت تانى مره فى التاريخ يفتح الجيش المصرى عكا اللى فتحها قبل كده فى عهد السلطان الأشرف خليل سنة 1291 و طرد الصليبيين منها. فى 24 يونيه 1839 انتصر الجيش المصرى نصر كبير فى معركة نصيبين فى جنوب تركيا و اتفتح الطريق قدام الجيش المصرى عشان يستولى ع الاستانه عاصمة الدوله العثمانيه نفسها اللى ما انقذهاش غير تدخل كل اوروبا قبل ما فى ايد مصر.
لما اتولى ابراهيم باشا حكم مصر بقى ابن عمه عباس حلمى هو قائد الجيش المصرى بعد ما شارك فى المعارك اللى قادها ابراهيم باشا. عباس اهدى الدوله العثمانيه اكتر من 100 الف حتة سلاح و ده بيبين مدى حجم انتاج السلاح المتقدم فى مصر فى الفتره دى. و فى عهد سعيد باشا اشتركت كتيبه من الجيش المصرى مع قوات نابوليون التالت فى حرب المكسيك. عن مشاركة الكتيبه المصريه قال نابوليون التالت : " ما نالنيش أى نصر قبل وصول الكتيبه المصريه و ما خسرتش و لا مره بعد ما وصلت ".
فى عهد اسماعيل باشا وصل تعداد الجيش المصرى لـ 100 الف مقاتل مسلحين بأحدث الاسلحه المنتجه فى العالم وقتها.
فى عهد الخديوى محمد توفيق حلت بمصر و الجيش المصرى كارثه جديده لما سمح الخديوى بتدخل انجلترا و فرنسا فى شئون مصر بحجة الديون ، و الزموه بتقليص عدد القوات المصريه لـ 22.200 عسكرى ، و بعدين اصدر امر بحل الجيش المصرى بعد ما اتمرد الجيش عليه فى التمرد اللى اتسمى " الثوره العرابيه " و اللى انتهى باحتلال الانجليز لمصر ، و اتحول الجيش المصرى لخيال ضل كل مهمته حماية الحدود و الحاميات فى السودان. و فضل الوضع على كده لغاية توقيع معاهدة 1936 فى عهد الملك فاروق الاول ، و ابتدت الاحوال تتغير فاتفتحت كلية أركان الحرب ، و مدرسة الظباط العظام ، و الكليه الحربيه ، و مدرسة الطيران الحربى ، و كلية الظباط الاحتياط ، و اتعدلت قوانين التجنيد.
فى الظروف دى ، و من الفتره دى ، لقى الجيش المصرى نفسه مشغول فى حروب لاناقة ليه فيها و لا جمل ، فدخل حرب 1948 و هو مش قوى فاتغلب ، و بطبيعة الحال اتغلبت معاه كل جيوش المنطقه ، لكن رغم كل الظروف و رغم ان مصر نفسها كان محتلينها الانجليز اللى بيأيدو و بيدعمو اسرائيل قدر يوقف التوسع الاسرائيلى فى كل فلسطين. و بعد ما قامت ثورة 23 يوليه سنة 1952 ابتدا الاهتمام ببنا جيش قوى و بالتصنيع الحربى ، لكن النظام السياسى بحسابات مش مدروسه ورط الجيش المصرى فى حرب داخليه فى اليمن استنزف فيها قدراته و عساكره ، و بعدين ، و جزء كبير من الجيش فى اليمن ، ورط النظام السياسى الجيش مره تانيه و معاه مصر كلها فى حرب ضد اسرائيل سنة 1967 انتهت باحتلال سينا. لكن كعادة مصر عبر التاريخ قدرت تبنى جيش جديد قوى فى فتره قصيره جداً ، و دخل الجيش المصرى فى حرب استنزاف شرسه على خط قناة السويس ضد الجيش الاسرائيلى و فى 6 اكتوبر 1973 قدر الجيش المصرى فى اصعب الظروف يعدى قناة السويس و يخترق خط برليف لسينا ويتشبث بأرضها و يخوض معارك ضخمه زى معركة المنصوره الجويه اللى اتفوقت فيها القوات الجويه المصريه ، و انتهت الحرب بعمليه سياسيه دوليه وصلت لعقد اتفاق سلام بين مصر و اسرائيل جنبت الطرفين نزيف الدم و الاف الضحايا.
الجيش المصرى النهارده
مع ان مصر بتنعم بالسلام بعد اتفاقية السلام مع اسرائيل اللى نهت الحروب المتواصله و نزيف الدم ع الجنبين ، لكن مصر موقعها فى وسط منطقه مضطربه و متخلفه من العالم ممكن تقوم فيه صراعات فجاءه و مصر بطبيعة الحال ليها اعداء فى المنطقه لو حسو بضعفها ممكن يعتدو عليها أو على مصالحها.
الجيش المصرى دلوقتى من اقوى جيوش العالم و بيحتل المركز الحداشر على مستوى العالم ، بقوات نظاميه بيوصل عددها لحوالى نص مليون زائد مليون احتياطى، و متسلح بأحدث الأسلحه ، مصر بعدد سكانها الكبير فى امكانها تعبئة جيش ضخم جداً فى حالة الحرب ، و مع اسرائيل بيعتبر الجيش المصرى اقوى جيش فى منطقة جنوب البحر المتوسط زى ما كان فى معظم فترات تاريخ مصر الطويل المتواصل.
المعلومات المتاحه بتقول ان مصر بتملك تانى اكبر قوه جويه فى الشرق الاوسط قبل تركيا و بعد اسرائيل ، و من ضمن اسطولها الجوى الضخم 220 مقاتلة من نوع اف-16 فالكون بتمثل العمود الفقرى للاسطول الجوى المصرى و دراعها الطويله ، و مصر رابع مستخدم للنوعيه دى من الطيارات على مستوى العالم. و بتملك مصر 4000 دبابه منها 700 دبابه متقدمه من طراز "ابرا مز" الامريكانيه ودبابات "البرادلى" و عدد ضخم من المدافع ، و بتملك اكبر عدد من صواريخ أرض – أرض على مستوى العالم بعد الصين و روسيا و الولايات المتحده. و بالنسبه للقوات البحريه فبحرية مصر هى اقوى بحريه فى افريقيا والشرق الوسطانى و بيتكون اسطولها من فرقاطات و مدمرات و بوارج و غواصات و مراكب صاروخيه و غيرها، و بتقول المعلومات ان مصر عندها قمر صناعى للتجسس اسمه " ايجبت سات واحد " و بتحضر لاطلاق غيره فى الفضا .[13]
معلومات
بتنقسم القوات المسلحه المصريه النهارده لأربع فروع رئيسيه هى :
الجيوش المصريه
- جيش المنطقة المركزية متواجد فى المنطقة المركزية (العاصمة)
- الجيش التانى من بورسعيد وحتى الاسماعيليه
- الجيش التالت من الاسماعيلية وحتى السويس
- جيش المنطقة الشمالية على ساحل البحر المتوسط اسكندريه
- جيش المنطقة الجنوبية جنوب مصر اسيوط
- جيش المنطقة الغربية غرب مصر سيدى برانى
رتب الجيش
القوات البرية
رتب الظباط
رتبة | شارة |
---|---|
ملازم | |
ملازم أول | |
نقيب | |
رائد | |
مقدم | |
عقيد | |
عميد | |
لواء | |
فريق | |
فريق أول | |
مشير |
رتب العساكر
رتبة | شارة |
---|---|
جندى | |
عريف | |
رقيب | |
رقيب اول | |
مساعد | |
مساعد اول |
القوات الجوية
رتب الظباط
رتبة | شارة |
---|---|
ملازم طيار | |
ملازم أول طيار | |
نقيب طيار | |
رائد طيار | |
مقدم طيار | |
عقيد طيار | |
عميد طيار | |
لواء طيار | |
فريق طيار | |
فريق أول طيار |
رتب ظباط الصف
رتبة | شارة |
---|---|
عريف | |
رقيب | |
رقيب أول |
القوات البحرية
رتب الظباط
رتبة | شارة | كم |
---|---|---|
ملازم بحري | ||
ملازم أول بحري | ||
نقيب بحري | ||
رائد بحري | ||
مقدم بحري | ||
عقيد بحري | ||
عميد بحري | ||
لواء بحري | ||
فريق بحري | ||
فريق أول بحري |
رتب ظباط الصف والجنود
رتبة | شارة |
---|---|
جندي | مافيش شارة |
عريف | |
رقيب | |
رقيب أول |
شوف كمان
لينكات برانيه
- القوات المسلحه المصريه Archived 2017-02-27 at the Wayback Machine (انجليزي)
فهرست
- ↑ egypttoday 2019, p. 336.
- ↑ IISS 2019, pp. 336–339.
- ↑ Sharpe ، p.112
- ↑ الرزاز، 359
- ↑ Britannica ، p.460/6
- ↑ Britannica ، p.472 - 473/6
- ↑ الرزاز، 360
- ↑ Toynbee ، p.447
- ↑ المقريزي، 514
- ↑ الهمذاني، تاريخ هولاكو، مجلد 2/314-313
- ↑ أ ب الهمذانى، تاريخ غازان خان، 184
- ↑ ابن اياس، ج5/198
- ↑ العربيه ، تحليلات سياسية ، 27 ابريل 2010.
المراجع
- محمد بن احمد بن اياس الحنفى: بدائع الزهور فى وقائع الدهور ، الهيئة المصرية العامة للكتاب، 1982
- بسام العسلي: الظاهر بيبرس ونهاية الحروب الصليبية القديمة، دار النفائس، بيروت 1981.
- حسن الرزاز ، عواصم مصر ، دار الشعب، القاهرة 1995
- المقريزى : السلوك لمعرفة دول الملوك ( 8 اجزاء)، دار الكتب, القاهرة 1996.
- رشيد الدين فضل الله الهمذانى : جامع التواريخ، الايلخانيون، تاريخ هولاكو ، دار احياء الكتب العربية
- رشيد الدين فضل الله الهمذانى : جامع التواريخ، تاريخ غازان خان، الدار الثقافية للنشر، القاهرة 2000
- رشيد الدين فضل الله الهمذانى : جامع التواريخ، الايلخانيون، تاريخ ابناء هولاكو من آباقاخان الى كيخاتوخان ، دار احياء الكتب العربية
- الموسوعة الثقافية ، مؤسسة فرانكلين للطباعة والنشر، القاهرة - نيو يورك 1972
- العربيه.نت ، الموازين العسكرية ترجح كفة مصر ، اليوم 67 ، 27 ابريل 2010.
- [[Toynbee, Arnold J. , Mankind and Mother Earth, Oxford University Press, 1976 ارنولد توينبى
- Sharpe, Samuel, The History of Egypt Under the Ptolemies, Edward Moxon, London 1838, Kessinger Publishing's Reprints, USA 2007, ISBN 1-4325-4859-X
- The New Encyclopædia Britannica, Macropædia, H.H. Berton Publisher,1973-1974